Amus intervistadu a su sìndigu de Irbono Andrea Piroddi, cummertzialista connotu e amantiosu mannu de sa bidda sua, chi cun grandu impignu ghiat dae su 2013. Acò s’intervista.

Bonas dies Sìndigu. Cales sunt istados is motivos chi dd’ant cumbintu a s’impignare pro sa bidda sua?

Medas bortas mi so chesciadu ca is polìticos nostros no ischiant amministrare bene sa cosa pùblica. Tando apo pensadu. E pro ite no bi provo deo? Pro mie est istada una iscummissa!

In unu comunu is cosas de fàghere sunt medas, ma cales sunt is cosas prus pretzisas a fàghere?

Dae in deretura amus donadu sa prioridade màssima a s’iscola e a is servìtzios sotziales, a solos rapresentant su 50% de totu su bilàntziu comunale. Una de is prus mannas soddisfatziones mias est cussa de èssere renèssidu a istituire su servìtziu de su “dopo-scuola” pro is elementares. Gràtzias a custa atividade is pipios podent abarrare peri a merie. In custu tempus is iscolanos sunt sighidos de assistentes capassas chi ddos agiuant a fàghere is còmpitos e a recuperare is matèrias acanta andant male.

In custu perìodu in Ogiastra si intendet chistionare meda de infrastruturas e de sa netzessidade de adeguare is caminos, is impiantos isportivos e is servìtzios pùblicos pro more de favorire sa vida de is tzitadinos, s’isvilupu econòmicu e s’unione sotziale. Calis sunt istadas is initziativas chi ais leadu bois cunforma a custos argumentos

is cosas dae fàghere diant a èssere medas, ma nos tocat semper a fàghere is contos cun sa mancàntzia de fundos o cun is vìnculos postos dae su “patu de istabilidade”. In ogna manera semus renèssidos a concruire unas òpera de grandu importu comente sa burra sintètica de su campu isportivu comunale e a incumentzare su impedradu in su cursu e acontzare su caminu de Mareias leadu de s’ùrtima temporada.

Sa chida colada, nois de Vistanet amus postu in evidèntzia su arrennegu suo in Facebook contra a is chi fùliant s’àliga fatu de is caminos. Cales sunt is provedimentos ais leadu pro firmare custa intziviltade?

No est pro retòrica si naro ca su respetu pro s’ambiente est che a su rispetu chi si devet tènnere pro nois etotu. Duncas amus a chircare a in antis de totu de nche bogare custu malu costùmene de sa gente in duas maneras: primu de totu punende is colpèvoles cun penas e multas severas: segundu promovende initziativas chi serbant a fàghere cumprèndere a is pipios e a is generatziones noas ca sa natura tocat a dda rispetare. Cunforma a custu amus giai fatu unas festas de sa mata e is dies de s’ambiente in collaboratzione cun su Ministèriu de s’ambiente.

A parti de s’ambiente, una cosa de importu mannu est su patrimòniu archeològicu. In cale manera ais valorizadu custa sienda manna?

Is sartu de Irbono ddoe tenet 14 àreas de interessu archeològicu, ma oe in die, pro more de su pagu dinari, podimus valorizare petzi su situ archeològicu de Scerì.

Irbono est una bidda cun unu setore artigianale meda isvilupadu, ma però s’economia sua si basat peri a pitzu de s’artigianadu. In cale manera sa massaria e s’artesania benint valorizados dae s’amministratzione sua?

Semus semper atentos a is esigèntzias de custos duos setores de s’economia nostra, tantu ca “Pane e ògiu”, sa sagra chi faghimus in bidda cada atongile, l’amus imbentada pròpiu pro promòvere is produtos artigianales e agrìculos.

A fàghere su sìndigu de seguru donat soddisfatziones mesa ma cales sunt is incumbenientes?

Sa cosa lègia est ca custa ocupatzione mi leat meda tempus a sa famìllia mia. Dèdico tropu pagu tempus a pobidda e a fìgios mios.

In su mese de argiolas sa Provìntzia de s’Ogiastra at a serrare. Mancari gosi però, dae meditu esistint unos entes intermèdios comente a is uniones de is comunos ca tenent meda cumpetèntzias. Custos entes, segundu issu, ant a pòdere pigare su postu de sa Provìntzia?

S’Unione de is comunos nostra, Barì, Loceri, Elini, e Àrthana, est una tra is mègius de Sardigna, ma non at a pigare mai is funtziones e su rolu chi tenet Provìntzia.

Turre de Sa Pelosa: custoddu istoricu intre mare cristallinu e istoria sarda.

Intre sos ispantos de su nord-ovest de sa Sardigna, supra sa cuccuru de Capo Falcone, arbeschit sa turre de Sa Pelosa, unu fraigu ammantadu chi dominat sun mare e sa plaja chi giughet su mattessi nomene, famada in tottu su mundu po sa bellesa sua. Custa turre simbulu de istoria e deffensa de sa costa, est una de sas prendas pius pagu connoschidas ma pius amaghiosas de sa Sardigna.

Fraigada in su seculu XVI intre su tempus de sos Aragonesos, sa turre de Sa Pelosa faghiat parte de unu assentu de turres de sa costa pensadu po las costoire dae sos attaccos de sos piratas saracenos. Sa posissione istrategica sua permittiat de compidare sos trettos de mare intre sa Corsica e s’isula offerinde unu primu logu de defenza e unu logu de castiu mandu.

Sa turre, a fundu cuadradu est fraigada in pedra locale e est posta supra una punta pitticca chi dominat su mare, offerrinde una bista ispantosa de S’Arcipelagu de Sa Madalena e sas abbas cristallinas de sa Plaja de sa Pelosa.

Oe sa turre de Sa Pelosa est unu logu po turistas, fottografos e appassionados de istoria, chi addurant ammaghiados dae s’armonia intre architettura militare e bista naturale. Sa zura a inghiriu est amparada e ordinada po preservare s’ecosistema unicu de rena arta, bianca e fine meda e fundos riccos de flora e fauna marina. Passande in mesu a sa roccas e sas calas pitticcas, est possibile de si infundere in s’istoria bisande sas callias de atteros tempos chi controllaiant sa costa sarda.

In sos urtimos annos, sas amministratzione locales ant promovidu interventos de accontzu po garantire sa remunida de sa turre cambiandela in d’unu simbulu de sa defensa de su patrimonio culturale e naturale de s’isula. Mancari bi siat sa creschida de su turismu sa turre de Sa Pelosa mantennit unu faschinu intreu, offerinde una esperientzia chi aunit bellesa de sa bista, istoria e contos de forreddu.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”