Hugo Rafael Chávez Frías s’est mortu. Pro medas fiat petzi unu “populista” chi preigaiat sa rivolutzione solu pro afortire su podere personale suo. Pro medas àteros, imbetzes, fiat unu polìticu chi no atzetaiat cumpromissos, unu rivolutzionàriu berdaderu, unu de is pagos chi paraiat barra a is polìticas neo-liberales e imperialìsticas americanas. Sena duda, però, su capu bolivarianu fiat istimadu dae sa parti prus manna de su pòpulu suo, prus che totu de is pòberos, pro ite, in 14 annos de guvernu fiat renèssidu a inghitzare una surra de riformas in favore de is classes prus mìseras, abbassende de meda su malu nutrimentu, s’analfabetismu, sa disocupatzione. Diversos sunt istados is cummentos de is polìticos ogiastrinos pro sa morte sua.

Ispantosu su pàrrere de Paolo Stochino, Assessore comunale de is Traballos Pùblicos de Tortolì: “bos at a pàrrere istranu, bida s’istòria polìtica mia, ma apo semper tentu interessu e curiosidade pro Chavez. Non potzo nàrrere ca deo l’ammiraia, ma m’at semper ispantadu sa personalidade e su determinu suo”.

Prus apassionadu Salvatore Acampora, amministradore de sa Comuna de Lanusè: “Sende deo unu amantiosu de s’Amèrica Latina e de sa libertade, oe is làgrimas falaiant finas in Sardigna. Apo semper istimadu sa fortza sua, su coràgiu suo e s’amore chi issu teniat pro su pòpulu suo e pro sa gente prus mìsera, is prus male tratados e dae sèculos e sèculos de colonialismu. Chie narat chi fiat unu ditadore est unu ignorante de polìtica, pro ite Cheves est semper istadu votadu. Issu at rapresentadu s’ùnicu casu a su mundu a canta unu Presidente est istadu torradu a pònnere a su podere dae su pòpulu chi s’est opostu a su corpu de istadu de sa Dereta. Dae unu puntu de annotu polìticu m’at insingiadu s’amore pro sa pàtria e pro s’indipendèntzia”.

Chavet fiat unu personàgiu ambìguu chi s’est ispiradu a is ideas de Simon Bolivar. Cheriat dare serenidade econòmica a sa pàtria sua e isòrvere is problemas graves de corrutzione”. A ddu nàrrere est Roberto Marceddu, su Sìndigu de Gàiru, chi at sighiu narende: “Fiat amadu e odiadu in su matessi tempus, sa vida sua est istada marcada dae corpos de istadu fallidos, dae pèrdidas edae bìnchidas eletorales, s’ùrtima in su 2009 cando at chircadu de cantzellare su lìmite temporale de su mandadu istitutzionale suo pro pòdere guvernare pro semper. Segundu una visione anti-capitalista e anti-globalizatzione s’est semper opostu a is Istados Unidos e est istadu semper in favore de istados antidemocràticos comente cussu cubanu, cussu iranianu e cussu lìbicu de Gheddafi. Comete a totus is “ditadores” est istadu unu personàgiu egotzèntricu chi de seguru at fatu bene a sa terra sua gherrende sa poberesa, ma at causadu finas peleas, dificultades e problemas. Su lìmite mannu suo est cussu de àere impedidu s’evolutzione democràtica de s’istadu”.

Prenu de significadu su cummentu de Marco Melis, Sìndigu artzanesu: “Bos at a pàrrere de pagu impastu, ma so abarradu ispantadu de comente Chavez siat renèssidu a ghiare unu paisu che a su Venetzuela pro unu muntone de tempus e in su matessi tempus siat renèssidu a crèschere cu cunsensu suo. Sa cosa chi m’at fatu impressione est peri s’amigàntzia chi isse teniat cun su presidente iraniau, cun su cale, mancari cumpartziat unu grandu ispìritu antiamericanu, teniat meda diferèntzias a livellu culturale. Seguru est istadu una figura singulare e ambìgua”.

Dda segat prus in curtzu Giuseppe Mesina, consigieri de sa Provìntzia Ogiastra: “Si est istadu cunfirmadu medas bortas comente presidente bolet nàrrere chi su pòpulu ddu istimaiat a teniat fide in isse!”.

Sardigna, partint sos iscontos de s’istiu su 5 de triulas: ma medas ant giai ispesu, paritzas offertas anticipadas.

Fintzas in Sardigna est tottu prontu po sa partentzia uffitziale de sos iscontos de s’istiu, chi ant a partire sapadu 5 de triulas e ant a durare 60 dies. Ma, comente evidentziat Confesercenti, medas cossumadores de s’isula no ant ispettadu s’incumintzu prevedidu: sas offertas anticipadas ant giai attiradu unu numeru mannu de comporadores, consumande unu terzu de sos affares totales chi s’istimant po sos saldos de s’istiu.

Secundu sos datos natzionales, in tottu s’Italia sunt gia bistados ispesos 700 miliones de euros, cunfrontandelu a unu giru de affares chi si prevedid de tres miliardos(narat su Codacons). In Sardigna, s’inclinu no est divressu: paritzos tzittadinos ant leadu s’occasione de sos abbasciamentos chi sunt giai presentes in sas buttegas, cun d’una ispesa media de pius de 100 euros po pessone.

“S’istagione de sos iscontos est giai partida- narat Confesercenti- gratzias a una campagna promotzionale cadria, in parte fintzas fatta online, chi at interessadu pius de sa medade de sos italianos”. Su 52% de sos affinadores at giai retzidu offertas, ma solu su 18% at comporadu. Unu 34% at detzisu de ispettare e de no nde approfittare, mentres su 45% chi addurat decrarat de no aere ancora retzidu nisciuna proposta de negossiu. Unu pitticcu 3% no si ammentat si li sunt arrivadas offertas.

In Sardigna, intre zentros de Negossiu e attividades in sos TzentrosIstoricos, sos isettos sunt artos, mescamente in sas zuras turisticas, inube su frussu de sos bisitadores diat podere espressare una ispinta importante meda po su negossiu locale. Sos campos pius importantes addurant cussos de sa bestimenta, cartazduras e atzessorios, cun isettos bonos fintzas po articulos isportivos e produttos po sa domo.

Sos mercaderis sardos, giai afferiados dae sas difficultades accolomicas post-pandemicas e dae s’inflazione,cuffidant in d’una istagione de iscontos positiva, gratzias puru a s’appellida turistica de s’isula in su coro de s’istiu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22