Bona resessida in Tortolì pro sa prima editzione de “Su Sbarracu”. Domìniga 25 de onniasantu, difatis, is àndalas de su tzentru sunt istradas serradas a su tràficu pro more de ospitare unu mercadu mannu a s’abertu aparitzadu dae is cummertzantes e dae is butegheris de Tortolì.

Unu muntone de gente, siat tortoliesos siat istràngios, ant aprofetadu de su tempus bonu pro andare a si fàghere s’ispesa in is bancos de is alimentares o in chirca de carchi afare in mesu a is bancos de is bendidores de roba de anticuariadu. Calicunu s’est finas postu a còghere e a bèndere castàngia a arrustu o a frìghere pische acumpangiadu dae su binu de su logu.

Sa prima editzione de “Su Sbarracu”, duncas, est andada pròpiu bene, e at fatu a bìdere chi sa gente, mancari ddoe siat sa crisi econòmica, tenet gana de s’adobiare e de abarrare in cumpangia.

“Una domìniga ispantosa – nos at contadu unu de is organizadores de s’eventu, Sandro Puggioni, su mere de sa butega 99 Cent – sa gente at leadu parte a s’initziativa cun brègiu meda. Custu bolet nàrrere chi si aparitzant cosas bellas, peri cun pagu dinari, a sa fine totu andat bene. Semus cuntentos meda e pro custu semus pensende de torrare a fàghere “Su Sbarracu” su 30 de su mese de idas”.
Una die gosi, in sa tzitade nostra, in unu mese gosi mortu comente cussu de onniasantu, non si fiat mai bida!

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22