Bessit in custas dies su traballu literàriu nou de Simonetta Delussu, insinnante e iscritora de Tertenia. A pustis de medas annos de chircas e iscumbatas subra de is brùgias, de is cogas e de is usàntzias funeràrias de sa Sardigna, ocannu s’iscritora terteniesa at afrontadu un’àteru tema: su delitu de onore. S’òpera literària sua, intitulada “Su delitu de onore in Sardigna” est s’istòria verdadera de Irene Biolchini, una fèmina giòvana de Tertenia chi in su 1923 fiat istada lassada dae s’isposu pròpiu cando isetaiat unu fìgiu dae issu. Custa pitzoca, contat s’iscritora, pro sa birgòngia, pigat su determinu de si nde leare sa vida a manu sua, ma in deretura si rendet contu ca peri su criu chi portat in bentre si diat èssere mortu paris cun issa. Tando sellat de si vengare cun chie l’aiat abbandonada. Gràtzias a s’amigàntzia cun su bandidu artzanesu Samuele Stochinu, agatat sa fortza e su coràgiu e, in una die frita e nuilosa de su mese de ladàmene, pigat de manu e ochit su pitzocu suo cun una iscopetada a conca.

Calidade de s’ària in Sardigna: unu cuadru intreu chi faghet coraggiu.

Sa Sardigna registrat in su 2024 unu cuadru intreu positivu subra de sa calidade de s’ària, mancari cun calicuna dificultade in alas suta custante osservassione. Est su chi cumparit dae sa Relatzione annua subra de sa calidade de s’ària preparada dae s’Arpas. In s’ala  de Casteddu, chi cumprendet ses comunos e tres logos de osservassione, non sunt istados agatados codiamentos de sas affrontaduras de sa leze. Sas bessidas printzipales de bogada abbarant su tràficu, su calllentamentu de sas domos e sas attividades portuales, aeroportuales e ferroviarias.

Fintzas in sas alas urbanas de Tàtari e Terranoa sa situatzione abbarrat firma e in sas affrontatziones de sa leze. In Tàtari sas bessidas bènint printzipalmente dae su tràficu e dae su callentamentu de sas domos, mentres in Terranoa sunt de importu fintzas sas attividades portuales e aeroportuales. In ambas alas non sunt istados iscobertos codiamentos de sos valores de affrontamentu.

Attentzione particulare benit dae sas alas industriales. In s’ala de Assèmini-Maccrarieddu si cunfirmat una minimada a pagu a pagu de sos livellos de anidride solforosa, in lìnia cun s’inclinu de sos ùrtimos annos.

In s’ala de Sarrocu sos livellos mèdios de benzolo sunt in minimamentu rispetu a sos annos colados, chene codiamentos de sas affrontaduras; si registrant oras de punta in calicuna ocasione, ma no medas de ponnere difficultades. S’ala de Portescusu-Portovesme, caraterizada dae unu carrigu mannu de bogadas, mantenet una situatzione medrada. A s’acabu, in s’ala industriale de Portu Turres sos valores de sos impestadura resurtant lebados e totu intro  de sas affrontaduras de sa leze.

In sas alas rurales, sos sete logos de osservassione cunfirmant valores firmos e in manera làsca intro de sos lìmites de sa leze. S’indittadore ozono si mantenet intro de s’affrontadura, mentres sa caraterizatzione de sos prueres fines pro metallos pesantes mustrat valores sutta  de sas affrontaduras e de sos iscopos de sa leze.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”