Bessit in custas dies su traballu literàriu nou de Simonetta Delussu, insinnante e iscritora de Tertenia. A pustis de medas annos de chircas e iscumbatas subra de is brùgias, de is cogas e de is usàntzias funeràrias de sa Sardigna, ocannu s’iscritora terteniesa at afrontadu un’àteru tema: su delitu de onore. S’òpera literària sua, intitulada “Su delitu de onore in Sardigna” est s’istòria verdadera de Irene Biolchini, una fèmina giòvana de Tertenia chi in su 1923 fiat istada lassada dae s’isposu pròpiu cando isetaiat unu fìgiu dae issu. Custa pitzoca, contat s’iscritora, pro sa birgòngia, pigat su determinu de si nde leare sa vida a manu sua, ma in deretura si rendet contu ca peri su criu chi portat in bentre si diat èssere mortu paris cun issa. Tando sellat de si vengare cun chie l’aiat abbandonada. Gràtzias a s’amigàntzia cun su bandidu artzanesu Samuele Stochinu, agatat sa fortza e su coràgiu e, in una die frita e nuilosa de su mese de ladàmene, pigat de manu e ochit su pitzocu suo cun una iscopetada a conca.

Smartphone e minores: sas indittaduras noas de sa Sotziedade Italiana de Pediatria e s’importu de un’ impreu sciente.

Sa “Sotziedade Italiana de Pediatria” at ispainadu racumandatziones noas subra s’impreu de sos dispositivos digitales dae parte de sos minores, presentendelas in Senadu in su mentres de sos Istados Generales de sa Pediatria.

Sas indittaduras imbidant a cansiare s’intrada chentza controllu a Internet in antis de sos 13 annos, a differrere s’impreu de su smartphone personale a su mancu fintzas a custa edade e a allonghiare s'impreu de sos social media, fintzas a sos 18 annos, in ube sa leze nde permitat s’impreu a comintzare dae sos 13.

Segundu sos espertos, un’amigantzia meda precosa cun smartphone, tablet, videojogos e prataformas social esponnent sos pitzinnos a arriscos mannos, derettu e in tempus longu. Intre sos perìgulos printzipales bi sunt tzitados s’atzessu chenza cuntrollu a cuntenutos malos, sa possibilidade de isvilupare cumportamentos imbistos e s’efetu subra s’isvilupu mentale, emotivu e relatzionale.

S’infàntzia e s’adulescèntzia sunt mamentos in ue su cherbeddu est ancora in prenu cambiamentu e un’impreu digitale intensu podet cotulare cun protzessos de fundamentu comente s’atentzione, sa capatzidade de cumprendere, s’autoregolatzione emotiva. Sas racumandatziones non si alindant a su tema de s’edade. Imbidant puru a ischìvare s’impreu de sos dispositivos in su mentres de sos bustos e in antis de andare a dromire, mamentos de sa die chi devent èssere dedicados a sas relatziones familiares, a su pasu e a sa regulatzione fisiològicas.

Si cussizat de faghere atividades a s’abertu, isport, letura e giogu creativu, istrumentos de fundamentu pro accotzare unu isvilupu ecchilibradu e pro cuntrastare sa assediosidade ligada a s’abbusu de ischermos.

S’annoamentu mustrat comente s’efetu de sos istrumentos digitales subra sa crèschida de sos minores siat oramai unu tema tzentrale in sa chirca iscientìfica, ispainande sa netzessidade de lìnias de ghia craras pro famìllias, iscolas e operadores sanitàrios.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”