Samugheo (Aristanis) s’abrontat a festare sa torrada de una cuntzitadina chi totus timiant de non torrare a bìdere mai prus: Rossella Urru, sa pitzoca de bintinoe annos secuestrada in Algeria su 23 de ladàmene coladu. Difatis, Rossella est istada in fines liberada eris sera in su nord de su Mali, a pustis de una presonia durada belle treghentos dies e a pustis de unu muntone de boghes chi annuntziaiant sa liberatzione sua ma chi ogna borta beniant negadas. Sende traballande in su Comitadu Internatzionale pro s’Isvilupu de is Pòpulos, fiat istada furada dae unu trupa de militzianos armados in unu campu de refugiados saràhui in Algeria, in paris a àteros duos collegas suos ispagnolos: Ainhoa Fernández del Rincón e Enric Gonyalons. Rossella at a lòmpere custu sero a Ciampinu, in Roma, in ue, a dda retzire, giai ddoe sunt su babbu e sa mamma. Giulio Terzi, su ministru de is Èsteros italianu, at decraradu: “Rossella est unu sìmbulu de su coràgiu, de sa dignidade e de s’orgògliu de is fèminas italianas, chi traballant in logos de cooperatzione. Est fìgia de sa mègiu Itàlia”. Totus sunt isetende, iscrètidos, de cumprèndere bene ite est acadèssidu in totus custos meses e ite ddoe est a palas de custu ricatu. Mescamente tocat a cumprèndere comente is tres cooperantes sunt istados iscatividados. Pro mèdiu de un’iscàmbiu de presoneris o comente? Una fine bona pro unu fatu chi at fatu leare matana a unu muntone de gente e chi at fatu passare unos momentos malos a s’Itàlia e prus che totu a sa Sardìgna.

Salude in arretirada: creschet su pesu de su privadu e s’ ispesa a carrigu de sos tzitadinos

Su sistema sanitàriu pùbbricu sighit a pèrdere positziones, lassande logos semper prus mannos a sas istrutturas privadas, chi in logos diferentes – comente sa riabilitatzione – sunt giai divennidas sa parte importante de s’amparu assistenziale. Mentres sa parte privada cunfirmat sa presentzia sua, creschet in parallelu su costu de sas curas pro sos tzitadinos e creschet sa parte de chie renùntziat a sos trattamentos ca no podet poderare sas ispesas.

Est sa frigura de una privadizatzione a pagu a pagu e silentziosa cunfirmada dae s’anàlisi de sa Fundatzione Gimbe, chi mustrat comente sa salude pùblica siat perdinde capatzidade de risposta e universalidade. In Sardigna, segundu sos ùrtimos datos de sa Ragioneria Generale de s’Istadu po su 2023, sa parte de ispesas pùbbricas destinadas a sas istruturas privadas cunvenzionadas si firmat a su 13,2%, unu balore pius bassu de sa media natzionalema chi in donzi casu cunfirmat una tendèntzia importante.

Su disvàriu intre su chi su servìtziu sanitàriu pùbbricu resurtat a garantire e su chi benit delegadu a su privadu si refletet in deretu subra de sas famìlias. Intre su 2016 e su 2023, s’ispesa agguantada dae sos tzitadinos pro si bortare a istruturas sanitàrias privadas est creschida de su 137%, passende dae pagu prus de 3 miliardos a prus de 7,2 miliardos de èuros. Unu accreschimentu chi non pertoccat solu prestatziones ispetzialìsticas, ma fintzas servìtzios netzessàrios chi giai non sunt prus a disponimentu in tempus zustu in su sistema pùbbricu.

Sa cunsighèntzia est de una natzione in ube s’atzessu a sas curas divenit semper prus diffitzile. Listas de isettu longas, mancàntzias de personale e imbestimentos chi non bastant addescant unu assentu in ube chie si lu podet permittere si bortat a su privadu, mentres àteros renùntziant a esames, bìsitas o teràpias de fundamentu.

Unu cuadru chi torrat a ghettare sa dibatta subra de sa netzessidade de afortigare su servìtziu pùbbricu, garantinde cabidas, prozettazione e capatzidade organizativa.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”