A sa coa su disìgiu de Claudia Porcu e de Pierre Stefhanoupulos de s’Agentzia NURA de Baunei, est a nàrrere cussu de batire in Sardigna su “Cungressu Internatzionale subra is mureddos in pedra iscàbula” s’est acumpridu: sa candidadura de s’Ogiastra, presentada duos annos faghet a dae in antis de sa commissione de s’International on Dry Stone Walling chi s’est tenta in Inghilterra, in s’University of Cumbria, est istada acollida! Gosi, dae su 21 a su 23 de cabudanni, Talana, Baunei e Irbono ant a ospitare su de 13 Cungressu internatzionale subra is mureddos a sicu, un’acontessimentu de grandu importu in ue ant a leare parte istudiosos, archeòlogos, antropòlogos e pràticos de sa matèria dae Itàlia, Fràntzia, Còrsica, Austràlia, Svìtzera, Inghilterra, Grètzia, Yemen, Catalùnia e àteros paisos.

In Sardigna b’est unu patrimòniu mannu de mureddos in pedra, fraigados durante is sèculos, chi ant signadu in su bene e in su male s’istòria de s’Ìsula nostra. Mureddas chi parent chi nos allegant de su tempus de is “chiudendas” o de su perìodu de sa “riforma agrària” cando si sunt fraigados is fortes e is muros pro poderare su terrinu pro more de ddos cortivare. Cussas pedras, chi marcant su paesàgiu sardu comente is venas in sa carena de un’òmine, oe tenent unu valore antropològiu, ambientale e ecològicu sena paragone chi tocat a defensare e a amparare. Pro custu una de is punnas printzipales de su Cungressu at a èssere cussu de incumentzare peri in Sardigna un’òpera de tzensimentu e istùdiu de is muros in perda iscapa, pro more de favorèssere interventos pianificados de tutela e de mantenimentu. In Ogiastra, su primu a àere fatu unu traballu comente a custu est, sena duda peruna, su Prof. Pasquale Zucca, chi in su 2010 at publicadu una relata subra de s’argumentu intitulada “Is muros a sicu in s’istòria de sa Bidda de Baunei”. Su cunvegnu, patrotzinadu dae sa Regione Autònoma de Sardigna e dae sa Povìntzia de s’Ogiastra, at a èssere partzidu in unu parte cungressuale chi s’at a tènnere in sa biblioteca de Talana, e in una parte de compudu in loco, in Ilbono e in Baunei, in ue s’ant a bisitare sitos de grandu interessu architetònicu e antropològicu.

Pro informatziones: Tel. 3280254077; mail ; situ

Ispidale de Santu Bainzu firmu a su palu:ritardos chi iscobiant unu sistema chentza disignu.

S’abertura de s’ispedale nou de Santu Bainzu Monreale patit unu rinviu novu e, segundu sas istimas prus reghentes, s’ispidale no at a èssere operativu a innantis de su 2027. Una data ancora a tesu, mescamente si  si cunsiderat chi s’istùdiu de possibilidade est de sa segunda metade de sos annos Duamìzza e chi su cantieri, cumintzadu in su 2022, est bistadu prenu de abbaccamentos, firmadas e torradas a cumintzare chi ant fattu su percursu isvariadu meda.

Su ritardu de su cantieri ponet in lughe una difficultade prus manna: sa Sardigna bivet dae annos sa mancàntzia de una progetatzione sanidària firma e coerente. S’Ìsula non tenet unu pranu azzorronadu e abberu orientadu a sos bisònzos de sas comunidades, pro itte s’ùrtimu Pianu sanidàriu regionale est de su 2007. In su mentres, si sunt sighidas refformas e cuntra refformas, acuntzentramentos e cummissariamentos chi non ant resòrvidu sos problemas istruturales de s’assentu sanidàriu regionale.

A cumplicare de prus  su cuadru est sa crèschida de su campu privadu, in manera particulare si biet in sos tzentros prus populados, in ue ant pigadu forma poliambolatòrios modernos e istruturas chirùrgicas novas capatzes de apparare servìtzios lestros. In parallelu, sa salude pùbrica fadigat semper prus a garantire sas prestassiones netzessàrias, cun su perìgulu beru de allargare sa distantzia intre chie podet atzèdere a curas deretas agguantande costos privados e chie imbetzes est costrintu a si cunfrontare cun listas de isettu, tempos longos e mancàntzias organizativas.

In su Campidanu Mesanu, logu chi isettat unu ispidale novu dae belle vinti annos, custa dèbilesa est evidente meda: sa meighina de s’iscrocca s’est afortigada a pagu a pagu, medas bàrdias mèigas ant serradu o minimadu sos òrarios, sos mèigos de base non bastant e sos servìtzios netzessàrios benint dados cun difficultade. Comunidades intreas s’agatant a bìvere gai in d’una cunditzione de emergèntzia donzi die.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”