Comente ogna annu, a unas dies dae sa Diada de sa Memòria, sa ricurrèntzia chi su 27 de ghennàrgiu s’est festada in totu su mundu pro regordare su deportamentu, su disterru e s’istragu de su pòpulu ebràicu, sa Comuna de Irbono at aparitzadu un’addòbiu abertu a totu sa tzitadinàntzia pro ammentare e onorare is vìtimas de sa Shoah e pro inghitzare una dibata a pitzu de is gherras, de su ratzismu e de is persecutziones contra a is minoràntzias. A custu atopu, coordinadu dae Prof. Tonino Loddo e dirigidu dae su Sìndigu de Irbono Andrea Piroddi e dae s’Assessore a sa Cultura Gianluigi Serra, ant leadu parte su Prof. Aldo Borghesi, istudiosu de s’Istitutu pro s’istòria de s’Antifascismu e de s’Edade Cuntemporànea in sa Sardigna Tzentrale, e sa Segnora Gonaria Nieddu, insegnante in pensione autora de unu contu autobiogràficu a pitzu de sa Segunda Gherra Mundiale. A sa concruida de sa dibata sunt istadas lèghidas is testimonias de Gregorio Cucca, irbonesu chi s’est sarvadu dae unu campu de presonia in Brema, mortu in su 2012, e de Virgilio Bidotti, chi in su 1943 fiat istadu leadu a su campu de cuntzentramentu de Dachau pro motivos polìticos, mortu in su 2007. In prus est istada illestrida sa mustra fotogràfica ”Dachau”. S’addòbiu s’est tentu su 3 de freàrgiu 2013 in su Tzentru de Agregatzione Sotziale de Ilbono in sa bia de sa Tzircunvallatzione.

Totu s’Itàlia in piatza po sa Palestina: medas abberu cussos chi ant manifestadu in totue. Solu in Casteddu fuint 15 miza.

In custas ùrtimas dies in Itàlia b’at istadu manifestatziones e isciòperos meda po sa Palestina. In tzitades meda sa zente est andada a manifestare cun su finis de chèrrere s’agabbu de sas mortes in Gaza, ube bi morit zente de donzi edade, mescamente pitzinnos de naschidorzu, e su riconnoschimentu de sa natzione de sa Palestina. Su 22 de capidanni de ocannu est istada una die de importu mannu: in Itàlia b’at istadu pius de 75 manifestatziones in aterentantas biddas e tzitades. Sa zente a ziru po custa cosa fuit meda: si narat chi esserant 100.000 persones.

De totu sas tzitades, tocat de montovare a Milano, Venètzia, Torino, Bologna e Roma, inube sos istudiantes e sos troballiantes ant prenadu piatzas e carrelas, zughinde in manos sa bandela de sa Palestina e cussa de sa paghe, fata de sos colores de s’arcu de chelu. In Sardigna sa manifestatzione pius manna l’ant fata in Casteddu, ube b’aiat 15.000 persones. B’at istadu zente meda puru in Terranoa, in Nùgoro, in Tàtari e fintzas in Aristanis.

Custas manifestatziones ant dadu abolotos e problemas puru, mescamente in sas corrieras e in sos trenos, ma puru in sas iscolas, chi fuint serradas. In portos meda, comente in Gènova e in Livorno, b’at istadu carchi malumore, ca triballiantes meda non b’ant triballiadu. Su peus est sutzessu in Milano e in Roma, inube carchi macu at imboladu fumògenos e àteros trastes, cun su finis de fàghere burdellu. B’at de nàrrere, però, chi su pius de sas tzitades at manifestadu in paghe e cuncòrdia, rispetande sa leze e pedinde a boghe arta e cun seru mannu chi custa gherra in Gaza potat finire e chi siat riconnota dae totus sa natzione de Palestina.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22