Sardigna, un’isula unica: a s’iscoperta de sas castas ispartas suas

S’isolamentu geograffigu, sa variedade de sos logos e su tempus chi favoressit ant permittidu, in sos miza e miza annos, s’isviluppu de paritzas castas ispartas, chi cheret narrere organismos biventes chi si acciappant solu in s’isula e in nessunu atteru logu de su pranetta.
Sardigna, un’isula unica: a s’iscoperta de sas castas ispartas suas.
In su coro de su Mediterraneu, sa Sardigna custoit unu patrimoniu naturale istravanadu e po sa parte pius manna unigu in su mundu.
S’isolamentu geograffigu, sa variedade de sos logos e su tempus chi favoressit ant permittidu, in sos miza e miza annos, s’isviluppu de paritzas castas ispartas, chi cheret narrere organismos biventes chi si acciappant solu in s’isula e in nessunu atteru logu de su pranetta.
Sa Sardigna est a s’ispissu considerada unu bera e propia “buttega de isviluppu” inube fundos e animales si sunt mezorados in manera bastante, dande vida a frommas de vida originales. Si pensat chi pius de treghentos castas de prantamine e deghinas de castas animales siant ispartas de s’isula, calicuna de sas cales si agattat solu in sa accurtza Corsica.
In su regnu de su prantamine, brillant mattas istravanadas, comente sa Centaurea horrida, una casta ispinosa chi creschet solu in sos logos de sa costa sud-occidentale, o su Limonium laetum, chi frorit accanta a sos istagnos salidos. Custas mattas sunt medas bortas minettadas dae sa frazadura de su terrinu, dae sos fogos e s’attividade de sos omines, e po custu motivu sunt istudiadas in manera iscientifica e cun progettos de tutela ambientale.
Fintzas sos animales sardos contant un’istoria de isolamentu e arranzu. Su cherbu sardu ,po esempiu, est una variedade de su cherbu europeu,
pius pitticcu e affarruncadu, chi fuit disparridu po unu tempus ma est bistadu fattu torrare cun sutzessu in habitat divressos. Su matzone sardu, simile a cussu continentale ma pius pitticcu, est un’attera fromma de mezoramentu insulare.
In sos logos lentos de s’isula si podet intendere su zubilu de s’arrana birdi sarda, un’animale de doppia vida dae sos colores pipirudos, mentres in sas zuras de sos montes pius attesu si cuat in mesu de sas roccas la tziligherta de Bedriaga, presente in pagos logos.
Addià de sos chi tenent sas lorigas, sunt medas sos babbarrotzis, sas cocciulas e atteros cun sas lorigas ispartos, calicunos de sos cales ancora pagu connoschidu.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025

© RIPRODUZIONE RISERVATA