S’ultramaratona Casteddu-Sàssari. Unu cantu de istòria, ismentigadu, connota fintzas comente  “Supermaratona de sos Nuraghes”, est istada  unos cantos annos un’ultramaratona frecuentada dae pionieris de s’Ultramaratona italiana e èstera: una gara pro pagos ìntimos, in sas pagas editziones suas.

Si curriat dae Casteddu a Sàssari sighende su percursu de sa betza “Carlo Felice” chi est su caminu istatale (SS131). In su tratzadu atuale (chi at abolidu medas corcovadas e sos coladòrgios medas de sos tzentros abitados, su caminu de cùrrere finas a Sàssari est de 209 km, ma – a sos tempos de sa podìstica – superaiat tzertamente sos 230 km. Ma non b’at un’acòrdiu assolutu: in unas cantas fontes atzapadas in sa retza in sas cales benit tzitada s’istòrica gara si faeddat fintzas de 250 o de 260 km (e ammentemus·nos chi cudda gara s’acumpriat in un’època pre-garmin, acanta si basaiat subra sas distàntzias ufitziales espressadas de s’ACI.

Organizada dae Coni-Fidal, sa Super maratona de sos nuraghes est istada fata pro sa primu borta in su 1984 e s’ùrtima su 15 de ladàmene 1988. Si partiat dae pratza de su Cramu de Casteddu e si lompiat a su campu Coni de Sàssari. Si trataiat de una no-stop, duncas non faghiat a firmare si non pro si infriscare, pro sos bisòngios fìsicos, pro su càmbiu de màllia e pro sos massàgios.

Organizada dae su Conos-Fidal, sa Super maratona de sos nuraghes si fiat curta sa prima borta in su mese de santugaine de su 1984 e pro s’ùrtima su 15 de santugaine de su 1988. Sa partèntzia fiat pratza de su Carmine a Casteddu e s’arribu su campu Coni de Sàssari. A sa partèntzia fiant in medas ma non totus resessiant a cumpletare su percursu; b’aiat chie faghiat petzi sa mesa maratona e chie sa 100 chilòmetros dae Casteddu a Aristanis. Si colaiat a s’internu de sos tzentros abitados, longu paesàgios incontamindos, corcovadas e pigadas iscosciosas. Non b’at in si meravigiare chi fiant  pagos cussos chi resessiant a arribbare finas a Sàssari.

Intre sos atletas podistas prus in bista in cuddu perìodu b’est àpidu s’iscotzesu-canadesu Arthur “Al” Howie; su casu suo fiat istadu emblemàticu ca, in su 1984, li fiat istadu diagnosticadu unu tumore malignu a su cherbeddu e s’aspetativa de vida fiat de pagos meses. Issu, imbetzes, aiat subravìvidu a sas previsiones de sos mèdicos e, su 15 santugaine 1988, aiat partetzipadu a sa Super Maratona de sos Nuraghes dae su cumintzu a sa fine, classifichende·si a sa de sete positziones. Sa gara podiìtica de sos primados, duncas, aiat tentu vida curtza pro more de s’impossibilidade logìstica de ofèrrere suportu fìsicu e morale adeguadu a sos curridores cun sos mèdios chi tando fiant insufitzientes.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Sardigna, torrat sa limba bleu: in austu iscopertos 9 logos deinfetzione.

In d’unu mese 48 animales cundidos e 13 mortos. Addurant sutta de osservatzione puru sa Frebba de su Nilu e sa dermatite nodulare de sas baccas. Cun s’arrivu de sas temperaduras artas, in Sardigna torrat fintzas sa Limba bleu, sa maladia chi corpat sos gramuladores e chi in sos annos passados aiat postu in brinugu medas pesamentos de s’isula.

Secundu s’urtimu azzoronamentu sunt 9 sos logos de infetzione de Blue Tongue chi si sunt isviluppados in s’isula in su mese de austu, a sos
cales si azzunghent sos 15 de su mese de triulas, po una summa de 24 in s’istiu 2025. In austu, sos locos pius corpados sunt bistados Casteddu cun 2, su nugoresu cun d’unu e mescamente s’Ozzastra cun 6. In tottu sunt bistados cuntagiados 48 animales supra 2.084 presentes in sas zuras interessadas, cun 13 animales mortso po su virus.

Sa diffusione in Sardigna est mescamente de su tipu 8, giai connoschidu in sos annos passados, ma nde sunt bistados agattados fintzas de su 3 e 4, cunfirmande sa variedade de su virus chi est circulande in s’iscrocca. Sa Blue Tongue no est unu perigulu po s’omine, ma podet corpare in manera grae berbeghese, crapas e baccas, faghinde dannos meda a livellu accolomicu e de produssione. Sa trasmissione arrivat cun sa puntura de arrabbios pitticcos, sos culicoides, chi agattant in sas dies cardas e umidas sas cunditziones ideales po si ammanniare.

In pius de sa Limba bleu,sos controllos in Sardigna si sunt faghinde puru po atteras maladias virales: Sa Frebba de su Nilu Occidentale e sa dermatite nodulare de sas baccas. Sas autoridades invitant sos pesadores e sos chi tribagliant in cussu campu de bistare attentos, rispettare sa biosicuresa e azzuare sos veterinarios po sinzalare donzi casu suspettu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22