Tortolì e le festas de Sartu: fide, connottu e comunidade in sas campagnas de s’Ozzastra.

Donzi annu, intre sa terza dominiga de austu e sa secunda de Cabudanne, Tortolì tzelebrat sas Festas de Sartu, sas festas de campagna de su
connottu in onore de sos santos benerados in sas tres cresias de campagna dedicadas a santu Lussurzu, Santu Gemiliano e a su santissimu
Sarbadore. Si trattat de tres appuntamentos chi ponent impare devossione,ritos antigos e momentos de comunidade, manteninde bivu unu connottu chi affundat sas raighinas in sos seculos.

Su calendariu de sas tzelebrassiones sighit un’ordine pretzisu meda: sa festa de santu Lussurzu est sa terza dominiga de austu, cussa de san Gemiliano est s’urtima dominiga de austu o sa prima de cabudanni;po finire sa festa de su santissimu Sarbadore est sa secunda dominica de cabudanni. Po donzi appuntamentu benit eleggidu unu comitadu ordiminzadore, chi tenet s’incarrigu de regollere dinari- sa gicca- e preparare sa festa religiosa e tzivile.

Elementu chi distinghet sas Festas de su Sartu est s’imbidu, de issida ispagnola e unicu in Sardigna, chi si rennovat donzi annu sa chenapura sero in su tzentru istoricu de Tortolì, in daenanti de sa cresia de sant’Andria. Inoghe si faghet una bera e propia asta pubbrica: inube in palu bi est su giuali, su giuale de linna destinadu a ponnere umpare sos boes chi ant a trasinare su cocciu cun s’istatua de su santu.

Chie binchet s’asta, giammadu s’imbidadori, at a tennere s’onore de ghiare su bultu finzas a sa cresiedda de campagna dedicada a su santu. Su sero de sappadu, preparadu su cocciu e allorados sos boes, partit sa proffiscione sulenne. Partinde dae sa cresia de sant’Andria, su bultu de su santu benit leadu fintzas a sa cresia de campagna,bardiadu dae sos setzidores e sighidu dae sa comunidade. Sighint sos affestamentos populares cun musica, cantos e ballos de su connottu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22

S’archìviu de Màrio Faticoni divenit digitale e bi podent intrare totus.

S’archìviu de Màrio Faticoni, atore, regista e iscritore protagonista de sa cultura sarda, divenit como digitale e totus b’ant a pòdere intrare. Costòit pius de barant’annos de atividade teatrale e culturale de sa Sardigna. Est istadu irrichidu cun vìdeos, pìculos de ispatàculos e àteru materiale documentàriu, oferinde un’ogriada prena subra de s’istòria de su teatru de s’ìsula nostra dae sos annos Sessanta a oe.

Su sito web nou l’ant resu fruìbile a totus in sa matessi die chi issu at cumpridu sos annos, e ocannu nde faghet 88. Custa die est su 20 de
capidanni. Faticoni est unu de sos fundadores de su Teatru de Sardigna e at regortu in sos annos artìculos, fotografias, documentos e materiales de iscena in cantidade manna. Custu est su primu archìviu teatrale de totu sa Sardigna, chi su Ministèriu de sos Benes Culturales at riconnotu comente de importu mannu. Meda de totu cussu chi b’est in cust’archìviu est istadu donadu in su 2022 dae su Museo archeològicu natzionale de Casteddu. De sas cosas pius de importu, tocat de montovare, in sa banda de su giornalismu, un’intervista fata dae Faticoni a Costantinu Nivòla in Nova York.

Sos documentos de s’archìviu sunt istados campaniados dae Faticoni paris cun s’assistente sua Simona Loddo. Su portale, invetze, est istadu fatu dae s’istùdiu de Afredo Scrivani e regollet cosa meda, chi est de annos e annos de carriera. Faticoni, nàschidu in Verona, si nd’est bènnidu a istare a Sardigna, ube at regortu documentos meda. Custu sito web nos contat s’istòria de su teatru sardu, dae sos primos esperimentos de su Cut- Centro universitàriu teatrale in su 1959 fintzas a cando est nàschidu su Cit.

In s’archìviu b’at testos, regias, betadas de manu e distimonias de sas produssiones pius noas, cun una bisione bene fata de s’atividade artìstica de Faticoni e de su rolu tzivile, sotziale e polìticu chi at tentu su teatru sou in Sardigna.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22