Su MAN de Nugoro: rucrada de arte intre Sardigna, memoria e tempos de oe.

In su coro de su tzentru istoricu de Nugoro, su MAN- Museu de Arte de sa provintzia de Nugoro, est una de sas realidades culturales pius vivas e connoschidas de sa Sardigna. Fundadu in su 1999, su museu est bistadu
In su coro de su tzentru istoricu de Nugoro, su MAN- Museu de Arte de sa provintzia de Nugoro, est una de sas realidades culturales pius vivas e connoschidas de sa Sardigna. Fundadu in su 1999, su museu est bistadu capatze de si retagliare in sos annos unu rolu de primu pianu in sa bista de s’arte moderna e de oe, gratzias a unu disignu culturale forte, abbertu e semper in creschida.
Sa collessione abbarrante de su MAN tenet casi 850 operas e documentat sa creschida de s’arte sarda dae sa fine de s’Ottighentos fintzas a sas issidas de oe. Intre sos artistas presentes si acciappant friguras tzentrales de su Noighentos de s’isula comente Antoni Ballero, Frantziscu Ciusa, Mario Delitala, Zuseppe Biasi, Carmelo Floris, Costantino Nivola, Sarbadore Fancello, Mauro Manca e Maria Lai. A costazu de issos, nomenes chi che ant leadu su diligu sardu addìa de sas laccanas regionales e natzionales, comente Giuanne Pintori, interprete de su design italianu de su pustis de sa gherra.
Una de sas propriedades chi annoditant su MAN est sa capatzidade de isposare sa balorizatzione de s’identidade culturale de s’isula, curada cun d’unu alidu internatzionale forte. Sas mustras a tempus, curadas cun rigore iscientificu mannu meda e dilighesa de su tempus de oe, fraigant pontes intre passadu e presente, intre artistas sardos e mastros mannos de s’arte mondiale, ma fintzas intre limbazos divressos, dae s’arte bisiva a su design, dae s’iscultura a sa fotograffia.
Intre sos abbenimentos pius de signifficu de sos urtimos annos risartant “Sas affinidades immazinadas”, mustra chi at tzelebradu sos 25 annos de su museu po mesu de 100 operas de sa collessione, e s’istagione espositiva “Essentzias naturales”, in sa cale artistas de oe comente Christiane Lohr, Una Szeemann e Alessandro Biggio ant meledadu supra s’appitzigu intre natura e sapire. Donzi mustra est accumpanzada dae unu programma riccu de addobios, buttegas, attividades de formatzione e pubbricatziones, chi faghent divennere su museu unu tzentru de produssione culturale e no solu de apparada.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22

© RIPRODUZIONE RISERVATA
Emergentzia in s’ispidale Brotzu: setziones antrecoro e malaidos in sos passaditzos

Su fenomenu no est novu, ma si est aggravadu in sos urtimos annos puru po more de su reduimentu de s’offerta sanidaria in s’iscrocca pius attesu.
Emergentzia in s’ispidale Brotzu: setziones antrecoro e malaidos in sos passaditzos.
S’ispidale Brotzu de Casteddu, unu de sos logos sanidarios pius importantes de sa Sardigna, si acciappat in d’una situatzione de criticidade urtima. Sas setziones sunt prenas e sos numeros non dassant logu a interpretatziones: s’istruttura est pius che carriga, e su personale sanidariu est custrintu a assentare sos malaidos supra sas letticas in sos passaditzos, oppuru in angulos de fortuna in daesegus de divisores, isettande chi si liberet unu postu de lettu. Iscenas chi si bient semper de pius e chi contant de una realidade chi est divennida de donzi die, fatta de urgentzias chi no si podent guvernare, carentzias cronigas e logos mancantes.
Su fenomenu no est novu, ma si est aggravadu in sos urtimos annos puru po more de su reduimentu de s’offerta sanidaria in s’iscrocca pius attesu. Sas segadas, sas reddadas de sas setziones, sa mancantzia de personale e de istrutturas chi si pottant acchidare ant permittidu chi semper pius casos siant centralizzados in sos ispidales mannos, comente su Brotzu. E a nde faghere sas ispesas sunt no solu sos malaidos, ma puru sos duttores e sos infermieris, semper de pius sutta de pressione.
Sa crisi de sos ispidales foranos, difattis, ets unu de sos nodos tzentrales de su problema. Istrutturas comente cussas de Isilil, Muravera o Carbonia no resessint pius a garantire servitzios agualantes. In carchi ispidale su personale est reduidu a su minimu. In daenanti de custu iscenariu, no si podet evitare chi sos malaidos finant in sos ispidadels de Casteddu, ingendrande un’effettu imbudu chi su sistema no resessit a agguantare.
A peorare sa situatzione, in custas chidas, si azzunghet s’emergentzia ligada a su cardu urtimu. Sas undas de calore faghent accreschere meda sos fianzos, mescamente intre sas pessonas bezzas e chidrinas, chi sunt giai pius esponnidas a s’intendere male. Su resurtadu est una pressione semper pius arta supra sos Lestros Succursos e sas setziones de sos ispidales, cun tempos de isettu longos meda e caminos de assistentzia chi divenint unu calvariu.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22

© RIPRODUZIONE RISERVATA