In sa mesa de progettatzione de s’iscrocca, ordimizzada dae su Tzentru de servitziu de su Cacip, est bistadu trassadu su camminu po sa costitussione de sa Prima Comunidade de Arrancu de annoamentu in su campu industriale de s’isula.

In s’addobiu, ordimizzadu dae sa Camera de Cummerciu de Casteddu e Aristanis, su mundu de sas dittas, at addobbiadu sos chi tribagliant in cussu campu, po connoschere tottu sos vantaggios che sas CER apparant a sos chi intrant a nde faghere parte.

In su mentres de s’addobiu, de prusu, est bistadu fattu su puntu supra de su disignu pilotu de su Cacip, chi est faghinde in d’unu magasinu idustriale de propriedade in Macchiareddu, un’impiantu de 50 Kw, chi at essere su coro de sa prima Comunidade de Arrancu chi at a incastrare sas dittas de cussu logu.

Su disignu est fadadu a s’ immanniare po ponnere a pare tottus sas dittas chi ant a tennere interessiu a sa partezipatzione a sa de Arrancu de su Cacip. Po Cristiano Erriu, segretariu generale de sa Camera de Cummerciu, po mesu de sa CER, si podent alcansare prusu iscopos: si trattat de istrumentos bonos, chi non solu permittint a chie nde faghet parte de abbassare sas ispesas, ma puru de tennere acchittos po s’ambiente e sa sotziedade.

Creo chi in d’una Regione commente sa nostra, inue s’84% de sos comunes tenent pius pagu de 5.000 tzittadinos, creare organissassiones po barattare s’arrancu siat una cosa fundamentale.

Tenimos s’intentzione de de partetzipare a su disignu de su Cacip, po azzuare sas dittas a collire sas opportunidades
de sas CER, e po dare unu cuntribbutu po assebertare modellos de arrancu differentziados po sas iscroccas. Barbara Porru, chi est presidente de su Cacip, ispiegat commente, dae su mese de Cabidanni passadu, cu Cunsorziu eppat fattu partire su meccanismu po faghere naschere una o pius comunidades de arrancu.

Sas dittas sunt una parte faghidora de custu disignu, e in custos meses ammos tribagliadu mescamente po isparghere sa cultura de s’arrancu cundivisu, creande unu portellu intro de su Cunsorziu, po connoschere itte serbit e sas esigentzias de sas dittas, e po ispiegare commente isfruttare sos acchittos de sas regulas.

Importante, in custu camminu, est bistadu su pattu fattu cun su mundu accademicu chi, attraessu s’azzudu de su professore Emilio Ghiani, de sa divisione de Inzenieria elettriga de s’Universidade de Casteddu, at permittidu de creare sa prima CER. Po su tempus benidore, peroe, at essere de fundamentu faghere partire una mesa tecnica cun Enel e Terna, po accolumare sa distantzia de sos impiantos de s’elettritzidade.

Massimo Carbone, espertu de Dintec, su cunsortziu po su rennobamentu tecnologicu de Unioncamere, ispiegat commente su barattu de arrancu de sos privados, siat sa solussione po sighire unu modellu de arrancu pius sustenibbile e de economia: sas CER cussentini de produere s’arrancu chi nos serbit, inue e cando, si tratta de unu sistema chi podet dare medas vantaggios, po custu penso chi siat doverosu andare in sas iscolas e promovere sa cultura de sas comunidades de s’arrancu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22