Un’òpera de arte sagrada, prena de traditzione e ispiritualidade, s’agatat in Casteddu, in sa crèsia de Sant’Efis. Finas a su 4 de freàrgiu 2024, su bighinadu Stampaxi at a acasagiare unu presèpiu ispantosu meda, frutu de sa maestria artìstica de sa GIOC, Gioventude Italiana Operaja Catòlica, e realizadu cun passione dae s’Artzicunfraria de su Gonfalone de Sant’Efis Màrtire.

Su presepe, a su cumintzu onoradu de su primu prèmiu in una rassigna internatzionale de presèpios in su 1961, donat sa Crèsia de Stampaxi s’incantu de sos colores suos, de sos bestires traditzionales, de sos pessonàgios e de sas atmosferas tìpicas de sa professone de su Màrtire Gherreri.

Una rapresentatzione rafinada, cumposta dae belle dughentos istatueddas, est su donu de su pòpulu sardu a su Pipiu Gesùs. Cada figura, isculpida cun atentu e a sa minuda, contribuit a creare una pintura chi atzapat s’essèntzia de sa traditzione e de s’adoratzione.

Su presèpiu, espostu a s’internu de sa Crèsia de Sant’Efisi, donat a sos visitadores sa possibilidade de bìvere un’esperièntzia ùnica. Sos ispàtzios internos de sa crèsia acollint sas  figuras sacras, imboligadas dae un’atmosfera de ispiritualidade e devotzione. Sa bìsita a su presepe est aberta a su pùblicu cada die dae sas 10:00 a sas 12:00 e de sas 16:00 a sas 20:00, oferende a totus s’oportunidade de s’imbèrghere in s’atmosfera incantada de custa traditzione de Paschighedda.

Custa òpera, cun s’istòria raighinada sua in su tempus, non tzèlebrat sa Natividade ebbia, ma fintzas su cultu de Sant’Efis Màrtire. Sas duas dimensiones si fundent in una rapresentatzione rmuniosa chi cramat sos visitadores a riflètere subra de sa connessione intre sa sacralidade de su Nadale e su respetu pro su martìriu.

Su presepe devenit in custa manera unu ponte intre su passadu e su presente, un’ocasione pro torrare a iscobèrrere sa richesa de sa cultura sarda e su ligàmene profundu suo cun sa fide. S’espositzione chi at a abarrare finas a freàrgiu permitit a residentes e turistas de gosare de custa òpera mastra durante sas festividades, sutaliniende s’importu de preservare e avalorare sas traditziones chi arrichint su patrimòniu culturale de sa comunidade.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22