Duos tzinesos, un’òmine de 38 annos e una fèmina de 55 annos, originàrios de sa Mongòlia Interna, sunt istados arrestados in Tzina a pustis de un’atu grave chi at causadu dannos sena rimèdiu a unu de sos giassos istòricos prus importantes de su mundu: sa  Muràllia Manna. Su motivu? Su de creare un’iscortzatorju pro cròmpere prus asa lestra a su postu  de traballu. Custu fatu est sa proa chi sa presse podet portare a cunsighèntzias dannosas a beru!

Custos operajos ant isgavadu un’istampu de 5 metros in sa Grandu Tzinesa, un’istrutura chi dae su 1987 est istada reconnota comente  patrimòniu mundiale dae s’Unesco. S’acusa in sos cunfrontos issoro est in grave meda: “disacatos irreversìbiles a s’integridade de sa Muràllia Ming e a sa seguridade de sos benes culturales.”

S’intzidente s’est averguadu in unu cantiere  in sa contea de Youyu de Shuozhou, in sa provìntzia de su Shanxi. Custa setzione particulare de sa Muràllia Manna est sa de trintaduos e est istada fraigada durante sa dinastia Ming. Sos duos operajos diant àere abertu custu istampu pro more de fàghere colare s’escavadore e lòmpere prus a sa lestra su postu de traballu issoro.

Sa Muràllia Tzinesa est una de sas meravìllias architetònicas prus famadas de su mundu e est istada fraigada dae su 220 a.C. belle finas a sa dinastia Ming in su 1600. Durante su perìodu suo de màssima espansione, est devènnida sa fortificatzione militare prus manna de su mundu. Nointames su status suo de patrimòniu mundiale de s’Unesco, diversos cantos de s’istrutura a bellu a bellu sunt guastendesi o iscumparende de su totu. Custu prus che totu in sas zonas rurales, ue medas matones sunt istados impreados dae sos massajos locales pro fàghere domos o mureddas. Unu raportu de su cuotidianu Beijing Times in su 2016 at sutaliniadu chi iprus de su 30% de s’istrutura est andada pèrdida, mentras petzi s’8% est galu in bonas cunditziones.

Custu intzidente faghet cumprèndere galu de prus cale siat s’importu detzisivu de preservare e amparare su patrimòniu culturale mundiale. Iscòviat fintzas sa netzessidade de aplicare mesutas prus severas pro evitare disacatos sìmiles in su benidore, pro more de garantire chi custa meravìllia istòrica potzat èssere ammirada dae sas generatziones benidoras.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Botulino, lunis sa lotomia de s’urtima morta in Casteddu.

Esamene a su Policlinico de Monserrato, po accrarare sos motivos de sa morte de Valeria Sollai, secunda morta in Sardigna pustis Roberta Pitzalis. At a essere fatta lunis 25 de austu in s’ispidale de Monserrato sa lotomia dimandada dae sa Procura de Casteddu po connoschere sos motivos
de sa morte de Valeria Sollai, sa cochinera de 62 annos morta po su botulino pustis de aere pappadu mandicu cun guacamole in su mentres de sa Festa Latina chi si est tenta a sa fine de triulas in Monserrato.

Sa femina fuit cuberrada dae chidas in s’ispidale Universitariu, inube fuit arribada in cundissiones giai graves. In sas prima dies, pustis sos interventos de urgentzia, pariat chi esseret mezzorada, ma sas dies passadas est arrivadu unu peoramentu chi che l’at leada a sa morte. Cussa de Sollai est sa secunda morte ligada a su botulino registrada in Sardigna in pagas chidas. S’8 de austu fuit morta, semper in Monserrato, Roberta Pitzalis, 38 annos, issa puru corpada dae su batterio killer pustis de aere partetzipadu a su mattessi abbenimentu. Custa pagina de cronaca sarda at abbolottadu e preoccupadu meda zente.

S’esame de sa lotomia, chi at essere fattu dae sos duttores de s’Universidade de Casteddu, at a serbire po accrarare in manera deffinitiva si bi potat essere unu ligamene intre sa cosa pappada e sa morte de sa femina, addia de dare elementos chi serbant a sas iscruccullas de sos zuighes po accrarare responsabilidades e manera de s’impestadura de sa cosa de pappare.

Sa muda at creadu preoccupatzione meda e attentzione dae parte de sas autoridades sanidarias, chi ant accreschidu sos controllos supra sa filera alimentare e cunfirmadu s’importantzia de cunservare bene sa cosa de pappare, mescamente in occasione de abbenimentos e manifestassiones pubbricas, chi in istiu sunt medas abberu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22