Sunt 200 sos chilogramos  de refudos bogados dae  sas abbas de sa dàrsena de Arbatassa in ocasione de sa die ecològica.  Sos pitzocos de sa Savemyoc, paris cun su Diving Cala Mariolu e su Tzìrculu Nàuticu de Arbatassa, ant iscandalliadu su fundale cuberende 200 kg de refudos chi sunt istados posca cunsignados a sa dita Tugulu Trasportos pro èssere diferentziados e ismaltidos.

Ma s’àliga no est agatada in sa dàrsena ebbia, ma fintzas in sa banchina e a ingìriu de cussa sos voluntàrios ant recuperadu meda refudos abbandonados. A agiudare s’iscuadra de regollidores fintzas un’ambulantza de sa Rughe Birde de Tortolì.

S’assòtziu organizadore de sa die ecològica at torradu gràtzias pro s’agiudu fintzas a s’Ufìtziu Tzircundariale Marìtimu de Arbatassa e a su cumandante Mattia Caniglia.
Segundu unu raportu publicadu dae WWF Itàlia su mare Mediterràneu tenet prus de unu millione de tonnelladas de plàstica in sos fundales suos. Si pensat chi totu sas mesches marinas sunt bènnidas in cuntatu cun sa plàstica, cun efetos malos subra su 90% de sas mesches.
In manera cumplessiva cada annu acabbant in su Mediterràneu 229 mìgia tonnelladas de plàsticas: est comente chi ogni die 500 container iscarrigarent in abba su càrrigu issoro. Prus de sa metade de custa plàstica benit dae 3 Paisos ebbia: su 32% de s’Egitu, su 15% de s’Itàlia e 10% a sa Turchia.

Est su chi est essidu a campu dae su Report de su WWF intituladu “Incuinamentu de plàstica in sos otzèanos. Impatos subra de mesches, biodiversidade e ecosistemas marinos”, chi analizat prus de 2.500 istùdios subra de s’incuinamentu de plàstica in sos mares, cun unu focus subra de su Mediterràneu.   S’istimat chi siant in prus de unu millione sas tonnelladas de plàstica chi a a su presente s’agatant in su Mediterràneu, cun cuntzentratziones màssimas de belle 10,4 kg pro km2. Si tratat de cantidades sìmiles a cuddas presentes in sas ìsulas de plàstica otzeànicas.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

TikTok, AI e sa manera noa de sos giòvanos de fàghere sas chircas online

In sos ùrtimos annos, sa manera de chircare novas de sos giòvanos est mudada in manera profunda. Si unu tempus Google e sas entziclopedias online fiant su puntu de partèntzia primàriu, oe no est prus gasi. Pitzocos e pitzocas meda preferint trastos de inteligèntzia artifitziale, chat innovativas e prataformas social comente TikTok, in ue vìdeos curtzos e crarimentos lestros permitint de cumprèndere luego sos cuntzetos dificultosos.

A bortas dae sos motores de chirca clàssicos non bi passant nemmancu. Sa chirca no est prus liniare e isulada. Sos giòvanos passant in presse dae vìdeos a post, dae link cumpartzidos in chat de grupu a discussiones in comunidades online. De custa manera sa chirca si faghet dinàmica e collaborativa: si passant sos pàrreres pari-pari, si ponent a cumone sas fontes e si ponent a cunfrontu sas novas in s’istante. Custu critèriu tenet de bonu chi est lestru e vàriu, ma bi cheret sensu crìticu ca non totu su chi s’agatat online est seguru o bene fatu.

Sos trastos de AI, pro esempru, permitint de tènnere rispostas in s’istante, curtzas e adatadas a chie preguntat, imbetzes TikTok e àteras prataformas social dant crarimentos visivos chi agiuant a ammentare mègius sas informatziones. Però, sa lestresa de s’impreu podet causare una connoschèntzia incumpleta, e duncas est de importàntzia manna a ischire chircare sas fontes giustas, a pònnere a cunfrontu argumentos diferentes e a organizare sas informatziones in manera informada.

Non cheret ismentigadu poi chi finas aplicatziones comente WhatsApp dant possibilidade de interrogare s’Inteligèntzia Artifitziale subra de tantas chistiones. A sa fine de sos contos, sos giòvanos de oe si movent in unu panorama digitale dificultosu ma prenu de oportunidades. Chie est bonu a impreare custos trastos cun impignu resurtat a mudare sa velotzidade de sa Retza in connoschèntzia cuncreta, impreende in sa mègius manera sa cantidade ispantosa de informos disponìbiles cun unu click.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”