Sas màscheras de Mamujada sunt unu de  sos sìmbulos de sa Sardigna e sunt acapiadas a sos ritos antigos chi si tzelebraiant in s’ìsula nostra dae s’antigòriu, acapiados a sa natura e a sas istajones.  Pro nde cumprèndere de prus leghimus sa descritzione chi agatamus in su giassu de sardegnacultura.

Sas orìgines de su carrasegare de Mamujada, connotu fintzas comente  “sa dantza de sos Mamuthones”, non sunt craras, medas sunt sas ipòtesis chi sunt istadas fatas, ma nemmancu una de custas si podet dimustrare.

Segundu calicunu su ritu diat èssere printzipiadu in s’edade nuràgica, nàschidu comente  gestu de veneratzione de sos animales, pro s’amparare dae sos ispìritos, dae sa mala fortuna e pro sarbare s’incùngia.

Sa paràula Mamuthones est istada fintzas fata dipèndere dae su gregu “Maimon” chi signìficat “cussu chi s’ammàchiat, chi cheret èssere possedidu dae su deus” (in sa limba sarda de oe su tèrmine signìficat macu o “bonu a nudda”). Su nùmene de sos Issohadores  imbetzes benit dae “soha”, “una fune longa”, e  sunt sos guardianos de sos Mamuthones.

Segundu àteras traditziones, sos Mamuthones diant èssere sos presoneris Moros atzapados dae sos sardos Issohadores, ma non mancant sos collegamentos a su cultu dionisìacu.

Dae unu puntu de bista antropològicu, su carrasegare de Mamujada, comente  in generale sos carrasegares barbaritzinos, benit ligadu a sos tziclos de sa morte e de sa rinàschida de sa natura. Rituales arcàicos contra s’iscomìniga e màscaras lègias proponent su raportu intre òmine e animale, chi istat a sa base de su sistema econòmicu-sotziale de sa Barbàgia, fundadu mescamente in su pastoriu e allevamentu.

A custas màscaras si reconnoschiat su podere de influire subra s’incùngi e subra de sa supravivèntzia, pro custu motivu, nointames s’aspetu ispramosu, sa bìsita issoro fiat agradèssida meda e pro more  de otènnere s’agiudu issoro lis oferiant cosa de papare e de bufare.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

S’Impresa de sas Feminas in Sardigna: Porfias e Occasiones.

S’impresa de sas feminas in Sardigna est pigande unu rolu semper prus importante in sa trama accolomica de s’Ìsula. In sos ùrtimos annos, sas feminas imprendidoras ant mustradu capatzidade manna de fortza e ideas novas, accomettande ass difficultades ligadas a su guvernu de un’impresa in unu cuntestu regionale medas bortas distintu dae possibilidades e ammanios alindados.

Meda de issas tribagliant in oss logos de su connottu comente s’artisania e sa laurantza, ma unu nùmeru chi est creschinde s’afirmat in sos servìtzios, in su turismu e in sas atividades digitales, battinde frischesa, creatividade e una bìsione noa de su fàghere impresa.

Mancari su progressu, sas imprendidoras sardas sighint a si cunfrontare cun porfias importantes. S’accontzu intre vida professionale e famìliare sighit a èssere unu tema tzentrale, ispetzialmente in sas zuras de mesania e in sos tzentros minores, in ube sa presèntzia de servìtzios de azzudu est medas bortas limitada.

S’atzessu a sos finantziamentos e a sos capitales netzessàrios pro crèschere e innovare rapresentant un’àteru impedimentu, gai comente sa presèntzia de differentzias de zenia in su mercadu de su tribagliu. Bell’e gai, medas feminas accomettant custas difficultadas revertindelas in possibilidades, creende retes de collaboratzione, percursos de formassione e iniziativas chi podent dare balore a sas cumpetèntzias insoro.

Sas istitutziones e sos assòtzios locales sunt tribagliande pro poderare custas realidades, lanciande ispintas, programas de mèntoring e retes de azzudu pro fàtzilidare s’isviluppu de impresas ghiadas dae feminas. S’intentuu no est solu de favoressere sa crèschida econòmica, ma fintzas de
afortigare su rolu sotziale e culturale de sas imprendidoras in sas comunidades locales.

S’impresa de feminas in Sardigna si cunfirmat gai comente unu motore de innovatzione e unu puntu de riferimentu pro chie chircat modellos novos de impresa, capatze de conziminare connottu, creatividade e modernidade.

Puru cun difficultades ancora dae accomettare, sas feminas imprendidoras sardas dimustrant donzi die chi detzisione e capatzidade imprendidora podent cunvertire sas porfias in sutzessos beros, cuntribbuinde in manera detzisiva a s’isviluppu accolòmicu e a sa balorizatzione de s’iscrocca.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”