Sas màscheras de Mamujada sunt unu de  sos sìmbulos de sa Sardigna e sunt acapiadas a sos ritos antigos chi si tzelebraiant in s’ìsula nostra dae s’antigòriu, acapiados a sa natura e a sas istajones.  Pro nde cumprèndere de prus leghimus sa descritzione chi agatamus in su giassu de sardegnacultura.

Sas orìgines de su carrasegare de Mamujada, connotu fintzas comente  “sa dantza de sos Mamuthones”, non sunt craras, medas sunt sas ipòtesis chi sunt istadas fatas, ma nemmancu una de custas si podet dimustrare.

Segundu calicunu su ritu diat èssere printzipiadu in s’edade nuràgica, nàschidu comente  gestu de veneratzione de sos animales, pro s’amparare dae sos ispìritos, dae sa mala fortuna e pro sarbare s’incùngia.

Sa paràula Mamuthones est istada fintzas fata dipèndere dae su gregu “Maimon” chi signìficat “cussu chi s’ammàchiat, chi cheret èssere possedidu dae su deus” (in sa limba sarda de oe su tèrmine signìficat macu o “bonu a nudda”). Su nùmene de sos Issohadores  imbetzes benit dae “soha”, “una fune longa”, e  sunt sos guardianos de sos Mamuthones.

Segundu àteras traditziones, sos Mamuthones diant èssere sos presoneris Moros atzapados dae sos sardos Issohadores, ma non mancant sos collegamentos a su cultu dionisìacu.

Dae unu puntu de bista antropològicu, su carrasegare de Mamujada, comente  in generale sos carrasegares barbaritzinos, benit ligadu a sos tziclos de sa morte e de sa rinàschida de sa natura. Rituales arcàicos contra s’iscomìniga e màscaras lègias proponent su raportu intre òmine e animale, chi istat a sa base de su sistema econòmicu-sotziale de sa Barbàgia, fundadu mescamente in su pastoriu e allevamentu.

A custas màscaras si reconnoschiat su podere de influire subra s’incùngi e subra de sa supravivèntzia, pro custu motivu, nointames s’aspetu ispramosu, sa bìsita issoro fiat agradèssida meda e pro more  de otènnere s’agiudu issoro lis oferiant cosa de papare e de bufare.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Isteddos de sa lìrica internatzionale protagonistas in Casteddu.

Dae Piero Pretti a Jessica Pratt, dae Frantziscu Demuro a Yusif Eyvazov: a subra de su palcu de su Teatru Lìricu de Catseddu sunt arribande nòmenes famados de sa lìrica internatzionale. S’istajone de s’òpera s’at a abbèrrere cun su debutu de su solista Piero Pretti, chi at fàghere su Duca de Màntova in Rigoletto, e su pùblicu at a retzire cun cuntentesa manna a Frantziscu Demuro, chi at a torrare po fàghere sa parte de Pollione in Norma de Bellini. Sunt duos artistas chi sunt semper aggradèssidos meda in totu su mundu.

De sos protagonistas internatzionales tocat de montovare a Jessica Pratt, chi at a fàghere Lucrètzia Bòrgia in s’òpera de Donizetti, ma puru Yusif Eyvazov, chi at a fàghere a Calaf in Turandot de Puccini. Su sovrintendente nou, Andria Cigni, at fatu unu cast vocale bravu meda, chi at a èssere bonu a betare a pare boghes famadas e talentos noitolos, dande a su pùblicu unu panorama internatzionale chi at a èssere in Casteddu. De sos artistas mai bènnidos a Casteddu, tocat de montovare a Fabio Sartori, chi at a èssere Otello in Otello de Verdi, Saioa Hernandez in Norma e Ewa Plonka in Turandot.

No ant a mancare artistas chi sun zai istados in Casteddu, comente a Franco Vassallo e a David Cecconi, chi ant a fàghere ambos a Jago in Otello, Matteo Desole at a èssere Gennaro in Lucrètzia Bòrgia, Ana Victoria Pitts at a èssere sa barona de Champigny in Il cappello di paglia di Firenze de Nino Rota, Micheli Pertusi Oroveso in Norma e Frantzisca Sassu Dorabella in Così fan tutte de Mozart.

S’istajone de ocannu at a èssere fata de sete òperas mannas, chimbe turnos in abbonamentu e bator produssiones noas de su Lìricu. S’at a comintzare su 10 de su mese de nadale cun Otello de Verdi. Totu sos cast vocales e artìsticos de cust’istajone si podent bìere in su situ uffitziale de su Teatru Lìricu de Casteddu. At a èssere un’ocasione manna po su pùblicu sardu po pòdere leare parte a un’istajone fata a manera internatzionale.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22