Custas matas s’agatant in intro de su parcu de Santu Pedru de Silki, chi pigat su nùmene dae  su cumplessu monàsticu de Silki (XI e su sèculu XIII) . Gosi comente narat su situ de sa domu de pasu Regina Margherita pro betzos chi tenet sa sea in cue, su monastèriu de Silki fiat coladu a sos frantziscanos in su 1467, cuntzèdidu dae s’archipìscamu Antonio Cano e dae sas autoridades tzitadinas. In sa sua In Sardiniae Chorographiam de su 1585-90, s’istòricu  Fara descriet su cunventu de San Pietro de Silki “nunc amplissimo”, sinnu chi fiat istadu aviadu su protzessu suo de ampliamentu.

.  Su cumplessu de San Pietro in Silki s’agatat in su tzentru abitadu de Sàssari, a s’internu de su bighinadu de San Pietro-Piandanna chi decretat sos muros sa tzitade. A pagas chentinas de metros b’est  s’àrea ospedaliera tzitadina e su polu de s’Universidade de Meighina.

Su cumplessu, dae unu puntu de bista paesagìsticu, est postu a s’internu de su giardinu e de sos famados ortos de Santu Pedtu, un’àrea birde de propiedade de sa Casa de Pasu, chi s’estendet pro 9 ètaros. S’àrea, delimitada dae unu muru istòricu. A intro bi sunt 2 ètaros postos a ortu, bìngia, olivàriu e matas frutu.

Sas murtas e sos èlighes seculares sunt de particulare interessu botànicu pro sas dimensiones issoro non comunas e pro s’edade issoro: a custu ant contribuidu sa fertilidade de su terrinu, unu microclima in manera favorèvole e sa bundante disponibilidade de abba pro abbare. Sos Èlighes seculares fiant istados postos pro initziativa de padre Dimas Serpi, Superiore de su Cunventu de Santu Pedru in Silki in su 1594. Sas Murtas de Santu Piedru, artas unos 3 metros, sunt tzitados dae Antoine-Claude Pasquin “Valery” (1789-1847) in s’òpera sua “Voyages en Aiat cùrridu, à s’île de Elbe et en Sardaigne“: Tres murtas mannas  formaiant a solas unu boscu crosu. Sa murta, in Sardigna, no est una mata dìliga comeente si pensat, ma unu vegetale forte chi arribbat a una grussia ispantosa.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Sardigna, torrat sa limba bleu: in austu iscopertos 9 logos deinfetzione.

In d’unu mese 48 animales cundidos e 13 mortos. Addurant sutta de osservatzione puru sa Frebba de su Nilu e sa dermatite nodulare de sas baccas. Cun s’arrivu de sas temperaduras artas, in Sardigna torrat fintzas sa Limba bleu, sa maladia chi corpat sos gramuladores e chi in sos annos passados aiat postu in brinugu medas pesamentos de s’isula.

Secundu s’urtimu azzoronamentu sunt 9 sos logos de infetzione de Blue Tongue chi si sunt isviluppados in s’isula in su mese de austu, a sos
cales si azzunghent sos 15 de su mese de triulas, po una summa de 24 in s’istiu 2025. In austu, sos locos pius corpados sunt bistados Casteddu cun 2, su nugoresu cun d’unu e mescamente s’Ozzastra cun 6. In tottu sunt bistados cuntagiados 48 animales supra 2.084 presentes in sas zuras interessadas, cun 13 animales mortso po su virus.

Sa diffusione in Sardigna est mescamente de su tipu 8, giai connoschidu in sos annos passados, ma nde sunt bistados agattados fintzas de su 3 e 4, cunfirmande sa variedade de su virus chi est circulande in s’iscrocca. Sa Blue Tongue no est unu perigulu po s’omine, ma podet corpare in manera grae berbeghese, crapas e baccas, faghinde dannos meda a livellu accolomicu e de produssione. Sa trasmissione arrivat cun sa puntura de arrabbios pitticcos, sos culicoides, chi agattant in sas dies cardas e umidas sas cunditziones ideales po si ammanniare.

In pius de sa Limba bleu,sos controllos in Sardigna si sunt faghinde puru po atteras maladias virales: Sa Frebba de su Nilu Occidentale e sa dermatite nodulare de sas baccas. Sas autoridades invitant sos pesadores e sos chi tribagliant in cussu campu de bistare attentos, rispettare sa biosicuresa e azzuare sos veterinarios po sinzalare donzi casu suspettu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22