Torrat su tempus malu in Sardigna.

Un’avisu de cunditziones meteorològicas cuntràrias pro nie e astra in Sardigna est istadu trasmìtidu dae sa Protetzione tzivile regionale.

Dae mesudie de domìniga su 5 de mese de idas e finas a is 12 de lunis su 6 de mese de idas- si leghet in su comunicadu – est prevìdida “una perrturbatzione manna chi andat dae s’Àrticu a su Nord Àfrica, interessende totu s’Europa.

S’undulatzione prus otzidentale de s’istrutura at a cumintzare dae notesta cara a meridione, veiculende subra de sa Sardigna àera frita e intzipida de umidade”.

Segundu is previsiones de s’ufìtziu mèteo de s’Aereonàutica militare de Dèximu Mannu, ” in Sardigna at a torrare a niare dae sa serada de domìniga 5 e in sa die de lunis 6, semper in sa parte otzidentale, a cumentzare dae is 500 metros subra de su livellu de su mare. Ddoe at a àere fintzas un’abasciamentu mannu de is temperaduras, chi ant a calare peri de 10 grados e comente si siat no ant a èssere superiores a is 8-10 grados in pranura”.

Sa Protetzione Tzivile invitat at a sa “prudèntzia màssima a chie s’agatat a sa ghia de un’automòbile o de unu motoveìculu. In prus racumandat de evitare de colare suta is sutapassos, sende chi si diant pòdere allagare fintzas a sa lestra. Est pretzisu moderare sa velotzidade pro more de sa reduida de sa visibilidade e de s’asfaltu liscinosu pro s’abba, chi abbasciant su tretu de frenada de is veìculos. Fàghere una pàsida in una pratzita o in logu seguru durante is fases prus intensas de s’eventu”.

Duncas at a tocare a bardianare mescamente in is zonas de monte, ma non solu bidu fintzas s’abbassiada repentina de sas temperaduras.

De seguru custa undada noa de tempusmaliu at a creare problemàticas noas a su cumpartu agrìculu, cun medas imprendidores giai postos in ghenugros dae is niadas de sa chida colada.

A dolu mannu custu atòngiu, a pustis de su calore meda, est divènnodu fritu meda, proinosu e caraterizadu dae niadas bundantes. Cun bulletas de energia elètrica e de is àteras castas de riscaldamentu chi sighint a aumentare.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021. LR 22/2018, art. 22

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22