Sa Basiliga de Saccargia: pedra, fide e paristoria in su coro de sa Sardigna medievale.
In su coro de s’adde de Codrongianos, intre sos campos de sa Nurra tattaresa, s’istantariat sulenne e solastiga sa Basiliga de sa Santissima Trinidade de Saccargia, unu de sos monumentos romanicos-pisanos pius tzelebres e ammaghiantes de tottu sa Sardigna. Unu logu chi accisat po s’armudiu de sas formas suas, sa fortza e s’istoria sua e sa bellesa chi resistit a su tempus.
Fraigada in su 1116 po bolontade de sos zuighes de Torres, sa basiliga est una de sas testimonzias pius reffinadas de su romanicu in Sardigna, fruttu de sas influentzias toscanas e locales, e immagine de su tempus in su cale s’isula fuit a su tzentru de iscambios religiosos, politicos e culturales cun s’Italia continentale, importantes meda.
Sa parte de fora de sa basiliga est cussu chi nos collit po primu: unu giogu de cuntrastos reffinadu intre sa pedra carchina e sa preda molina tanada, chi trassat motivos geometricos e arcos zegos, creande un’ecchilibriu de sa bista unicu in s’architettura sarda. Su campanile a bela, artu e affraccadu, s’istantariat supra sa bista de su logu, testimonzu mudu de seculos de istoria.
In sa parte de intro, sa cresia custoit un’aera severa e cadria. Ma su chi pius ammaghiat est sa filera de pinturas a friscu assidales, fattas dae mastros toscanos in sa secunda metade de su seculu XII: un’esempru raru meda de pintura romanica in Sardigna, chi affigurat momentos de sa vida de Gesusu e de sa Virgine cun d’unu limbazzu visuale potente e derettu, e chi est ancora capatze de creare emossione.
Comente donzi logu sacru chi si rispettet, puru Saccargia tenet sa paristoria sua. Si contat chi inoghe, propriu inube oe bi est sa basiliga, un’acca braxa-“s’acca argia”, in sardu- si imbrinugherat donzi mdie addaenanti a una scaparatta votiva. Unu signu divinu chi diat aere cumbinchidu sos zuighes de Torres de fraigare in cussu puntu una cresia dedicada a sa Trinidade. Su mattessi nomene, “Saccargia”, diat bennere propriu dae cussa paristoria.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22
© RIPRODUZIONE RISERVATA