Semus andados a Àrthana a agatare a Martina Piras, una giòvana domadora e istrutora de ecuitatzione chi dae unos annos gestidu paris cun su pobiddu suo, Mario Loddo, unu Tzentru Ecuestre postu a pees de Monte Idolo.

Salude Martina, cales sunt is atividades chi faghides in su Tzentru bostru?

Faghimus atividades diversas: s’allevamentu, sa doma e cursos pro imparare a sètzere a caddu. Ma pro chie cheret faghimus finas escursiones e passigiadas a caddu fatu de su sartu de Àrthana. Semus in cuntatu peri cun is iscolas de Àrthana, de Elini e de Irbono.

In cale perìodu de s’annu traballades de prus?

Est a nàrrere chi inoghe traballamus a totu annu e tenimus pagu tempus pro nos pasare, pro ite chi in unu manègiussoe tenet semper cosa de fàghere. Tocat a costoire is caddos e a ddos mascare, a segare s’erba e a acontzare s’acorru e peri àteras cosa. In ogna manera su traballu cun su pùblicu aumentat meda in beranu e in istade, cando lompent is turistas e is bisitadores.

Comente ddos domades is caddos?

Prima de totu nois nos impreamus mai modos violentos. Su caddu in natura est un’animale chi non cassat ma chi benit cassadu. Mentras calleddu, pro bos fàghere un’esempru, s’addestrat cun sa fortza e cun sa assugetamentu fìsicu e psicològicu, su caddu si domat cun delicadesa.

Allega·nos unu pagu de is cursos de ecuitatzione

Is cursos nostros sunt aparitzados segundu livellos diversos: livellu base pro is noitzolos, livellu mesanu, avantzadu e diletantìsticu. S’ispetzialidade nostra est s’imparu de sa disciplina de sa montadura pro traballu e pro dda imparare is cursistas benint sighidos dae unu istrutore ìpicu e dae unu assistente de manègiu, siat in sa pràtica, siat in sa teoria.

Pro chie ddos faghides is cursos?

Is cursos sunt abertos a chie si siat: òmines, fèminas, sanos, malàidos, mannos e piticos. S’ùnicu lìmite est s’edade chi non devet èssere mai prus bassa de 6 annos.

Cando ses divènnida amantiosa de custu animale e ite cheret nàrrere pro tue a traballare cun is caddos?

Sa passione pro custu animale est nàschida cando fia pitica. Apo semper bisadu de tènnere unu caddu e de traballare in custu ambiente oe, gràtzias a pobiddu miu custu bisu s’est realizadu. Pro custu m’intendo cuntenta e soddisfada!

Tenes calicunu àteru bisu chi dias a realizare?

Eja. Dia a bòlere abèrrere su tzentru meu a s’ipoterapia e a s’abilitatzione de is vìtimas de su coma e de is intzidentes istradales. Dia a chèrrere abèrrere finas una posada pro donare a papare a is istràngios, ma sa cosa chi bògio de prus est cussu de traballare cun is presoneris de su Càrtzere de Lanusè pro ddos fàghere torrare a una vida normale e onesta. Pro finire dia a bòlere fàghere una fatoria didàtica pro fàghere connòschere a is pipios de is iscolas is animales, massimamente is caddos.

Nugoro tzelebrat Grassia Deledda: sa domo museu chi contat sa vida de s’iscrittora premiu Nobel.

In Nugoro, in su coro de sa Sardigna, bi est sa domo in sa cale est naschida Grassia Deledda, s’unica iscrittora italiana chi at binchidu su premiu Nobel po sa litteradura. Oe, sa domo est divennida unu museu, apparande a sos bisitadores s’opportunidade de si affundare in sa vida e in s’opera di una de sas friguras pius importantes de sa litteradura italiana de su Noighentos.

Sa Domo Museu Grassia Deledda custoit sos oggettos personales, documentos, fottograffias e documentos iscrittos a manu chi permittint de iscoperrere non solu s’iscrittora, ma fintzas sa femina, su cuntestu de sa famiglia e su ligamene fungudu cun sa terra sua. Passizzande intre sas istantzias, est possibile torrare a bivere s’atmosfera de su incumintzu de su Noighentos e alcansare s’ispiratzione chi at ghiadu medas de sas operas suas, dedicadas a sa vida de donzi die, a su connottu e a sas tribulias de sa Sardigna.

Su museu non si allindat a contare sa vida privada de sa Deledda: proponnet fintzas caminos a tema ligados a sos romanzos suos, a s’attividade litteraria sua e a su riconnoschimentu internatzionale de su Premiu Nobel, retzidu in su 1926. Intre apparadas a tempus, abbenimetos culturales e letturas pubbricas, sa Domo Museu si ponet comente logu de addobiu e devuccamentu capatze de accostare sas ingendras novas a sa connoschentzia de s’iscrittura e de s’istoria litteraria sarda.

Bisitare sa Domo Museu Grassia Deledda cheret narrere faghere uni biazu in su tempus e in sa cultura de s’isula, cumprendinde cantu sa Sardigna eppat influentzadu sas operas suas e comente s’iscrittora siat resessida a revertire istorias locales in contos universales, appretziados in tottu su mundu.Su Museu est oe no solu unu donu a sa memoria de GrassiaDeledda, ma puru unu puntu de relata po su turismu culturale e litterariu, chi dat balore a sa ricchesa istorica e artistica de sa tzittade de Nugoro.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22