Comente ogna annu, a unas dies dae sa Diada de sa Memòria, sa ricurrèntzia chi su 27 de ghennàrgiu s’est festada in totu su mundu pro regordare su deportamentu, su disterru e s’istragu de su pòpulu ebràicu, sa Comuna de Irbono at aparitzadu un’addòbiu abertu a totu sa tzitadinàntzia pro ammentare e onorare is vìtimas de sa Shoah e pro inghitzare una dibata a pitzu de is gherras, de su ratzismu e de is persecutziones contra a is minoràntzias. A custu atopu, coordinadu dae Prof. Tonino Loddo e dirigidu dae su Sìndigu de Irbono Andrea Piroddi e dae s’Assessore a sa Cultura Gianluigi Serra, ant leadu parte su Prof. Aldo Borghesi, istudiosu de s’Istitutu pro s’istòria de s’Antifascismu e de s’Edade Cuntemporànea in sa Sardigna Tzentrale, e sa Segnora Gonaria Nieddu, insegnante in pensione autora de unu contu autobiogràficu a pitzu de sa Segunda Gherra Mundiale. A sa concruida de sa dibata sunt istadas lèghidas is testimonias de Gregorio Cucca, irbonesu chi s’est sarvadu dae unu campu de presonia in Brema, mortu in su 2012, e de Virgilio Bidotti, chi in su 1943 fiat istadu leadu a su campu de cuntzentramentu de Dachau pro motivos polìticos, mortu in su 2007. In prus est istada illestrida sa mustra fotogràfica ”Dachau”. S’addòbiu s’est tentu su 3 de freàrgiu 2013 in su Tzentru de Agregatzione Sotziale de Ilbono in sa bia de sa Tzircunvallatzione.

Pàulu Fresu: su sonu de su Mediterràneu in su mundu de su jazz

Pàulu Fresu, naschidu su 10 de freàrzu de su 1961 a Brechìdda, in Sardigna, est unu de sos prus mannos sonadores de trumba e flicornu de su jazz europeu.

Cumintzat a sonare sa trumba a ùndighi annos in sa Banda Musicale “Bernardo De Muro” de sa bidda sua, e a pustis si diplomat in su Conservatòriu de Casteddu. In sos annos ottanta iscoberit su jazz e pigat parte a sos Seminàrios de Siena Jazz, cumintzende una carriera chi dd’at agiughere a palcos internatzionales. S’istile lìricu e poèticu sou si podet reconòschere pro su sonu modde e fungudu, chi podet unire su connottu de su jazz americanu cun sas aeras mediterràneas e sas raighinas sardas.

Fresu est un’artista chi amat ammisturare: tribagliat in progetos chi partint dae su jazz traditzionale a sa world music, dae sa mùsica ètnica a cussa contemporànea, fintzas a su trio “Mare Nostrum” cun Richard Galliano e Jan Lundgren, sìmbulu de su diàlogu intre Nord e Sud de s’Europa. In su cursu de sa carriera sua at retzidu medas reconnoschimentos, intre sos cales su Django d’Or comente Menzus Musicista Europeu, e sighit a èssere unu puntu de relata pro su jazz italianu.

In prus de s’atividade artìstica sua, est diretore de sa festa Time in Jazz a Brechìdda, naschida pro giughere sa mùsica in sas pratzas e in sas bistas de sa Sardigna, e fundadore de s’etichetta Tŭk Music, chi promovet giovanos talentos e visiones sonoras noas.

Mancari bivat intre Sardigna, Bologna e Parigi, Fresu cunservat unu lìgamine fungudu cun sa terra sua, chi benit a foras in sa manera de sonare sua: unu faeddu cuntinu intre identidade locale e limba universale. Ambasciadore Giovanes UNESCO pro s’Itàlia, rapresentat s’esèmpru perfetu de comente sa mùsica podet unire culturas diferentes sighinde a èssere autèntica. Pàulu Fresu est prus de unu musicista: est unu ponte intre su passadu e su benidore, intre su silèntziu de sos coronzos sardos e s’alenu cosmopolita de su jazz mundiale.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”