No est unu chi timet a nàrrere su chi pensat Roberto Marino Marceddu, su sìndigu de Gàiru chi pro mèdiu de una lìtera iscrita su 3 de martzu 2013, nùmeru de protocollu 1103, pagas dies faghet at imbiadu sa rechesta de atzessu a is Atos de sa Provìntzia de s’Ogiastra, pro more de bìere e cales sunt istadas is ispesas fatas dae is Consigieris Provintziales e finas s’òpera issoro. Sa lìtera, indiritzada a su Segretàriu Generale, a su Presidente de sa Provìntzia Bruno Pilia, a is Responsàbiles de su Servìtziu Amministrativu e de su Servìtziu Finantziàriu, cunforma a su chi est iscritu in s’artìculu 3 de su D.L. 174/2012 in tema de afortiamentu de is controllos in matèria de Entes Locales, est unu cumbidu craru a sa Provìntzia a currispòndere, intro deghe dies, a su chi narat sa norma subranumenada, a tales chi bèngiat fatu unu averiguamentu a pitzu de is gastos de s’ente provintziale. Tocat a subènnere- at naradu su Sìndigu de Gàiru – ca sa publicatzione de is datos de is EE. LL. cun una populatzione prus manna de 15.000 abitantes (comente difatis est sa Provìntzia Ogiastra) est unu òbligu fissadu dae sa lege e duncas, sa Provìntzia diat a dèvere disciplinare, comente finas a immoe no at galu fatu, is modalidades de trasparèntzia e publitzidade de s’istadu patrimoniale de is titulares de is càrrigas pùblicas eletivas!”. Duncas, a in antis de totu benit sa “trasparèntzia”. At a èssere forsis pròpiu pro custa resone chi su primu tzitadinu de sa bidda de sa Badde de su Pardu, leende esempru dae su sìndigu de Parma Federico Pizzarotti, at detzisu de pònnere in Facebook s’istipèndiu suo de sìndigu, est a nàrrere 465 èuros a su mese.

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22