Mancant galu tres chidas ma mancari gasi is seuesos sunt giai in avolotu pro sa festa de Su Prugadòriu, sa manifestatzione religiosa e pagana chi cada annu leat in tzentru istòricu de sa bidda unu muntone de bisitadores. Sa ricurrèntzia de sa festa de is ànimas, chi in Seui si narat pròpiu “Su Prugadòriu”, tenet una orìgine antiga meda: durante is tzelebratziones dedicadas a su cultu de is ànimas de su prugadòriu is seuesos tenet s’ocasione de fàghere connòschere a is istràngios totu is traditziones issoro. Pro custu ant a èssere abertos a su pùblicu is mangasìnos antigos in ue s’ant a pòdere tastare totu is produtos de sa coghina traditzionale de Seui. Ispetàculos musicales e manifestatziones culturales ant a acumpangiare is bisitadores pro totu sa durada de sa festa. Sa Cumpangia teatrale de Casteddu “Il Crogiuolo” at a presentare una rapresentatzione cosa sua intitulada “A duru duru” e unu tretu de importu at a èssere lassadu finas a su cunvegnu “Minas e minadores” e peri a unas mustras fotogràficas. In prus at a èssere presentada sa bessida noa de su film de su regista Daniele Atzeni intituladu “Is mortos de Ales”. Sa Comuna de Seui e s’Assòtziu de Promotzione Sotziale Agusliastra ant a torrare a propònnere sa manifestatzione Artes Antigas, chi at a donare a totus is amantiosos sa possibilidade de imparare is tècnicas de traballu antigas de s’artisanadu. Sa banda musicale  G. Rossini de Seui, su cuncordu polifònicu e is sonadores de organitu e de bìsonas ant a donare su ritmu giustu a sa festa chi dae su 31 de su mese de ladàmene a su 1 de onniasantu ant a regalare àrchidu e prestìgiu a sa bidda de Seui, prenende∙dda de mùsica, de nuscos de sa traditzione, de arte e de cultura. Cussigiamus a totus de non mancare a custu eventu de grandu importu pro s’Ogiasta! Bonu ispàssiu!

Salude in arretirada: creschet su pesu de su privadu e s’ ispesa a carrigu de sos tzitadinos

Su sistema sanitàriu pùbbricu sighit a pèrdere positziones, lassande logos semper prus mannos a sas istrutturas privadas, chi in logos diferentes – comente sa riabilitatzione – sunt giai divennidas sa parte importante de s’amparu assistenziale. Mentres sa parte privada cunfirmat sa presentzia sua, creschet in parallelu su costu de sas curas pro sos tzitadinos e creschet sa parte de chie renùntziat a sos trattamentos ca no podet poderare sas ispesas.

Est sa frigura de una privadizatzione a pagu a pagu e silentziosa cunfirmada dae s’anàlisi de sa Fundatzione Gimbe, chi mustrat comente sa salude pùblica siat perdinde capatzidade de risposta e universalidade. In Sardigna, segundu sos ùrtimos datos de sa Ragioneria Generale de s’Istadu po su 2023, sa parte de ispesas pùbbricas destinadas a sas istruturas privadas cunvenzionadas si firmat a su 13,2%, unu balore pius bassu de sa media natzionalema chi in donzi casu cunfirmat una tendèntzia importante.

Su disvàriu intre su chi su servìtziu sanitàriu pùbbricu resurtat a garantire e su chi benit delegadu a su privadu si refletet in deretu subra de sas famìlias. Intre su 2016 e su 2023, s’ispesa agguantada dae sos tzitadinos pro si bortare a istruturas sanitàrias privadas est creschida de su 137%, passende dae pagu prus de 3 miliardos a prus de 7,2 miliardos de èuros. Unu accreschimentu chi non pertoccat solu prestatziones ispetzialìsticas, ma fintzas servìtzios netzessàrios chi giai non sunt prus a disponimentu in tempus zustu in su sistema pùbbricu.

Sa cunsighèntzia est de una natzione in ube s’atzessu a sas curas divenit semper prus diffitzile. Listas de isettu longas, mancàntzias de personale e imbestimentos chi non bastant addescant unu assentu in ube chie si lu podet permittere si bortat a su privadu, mentres àteros renùntziant a esames, bìsitas o teràpias de fundamentu.

Unu cuadru chi torrat a ghettare sa dibatta subra de sa netzessidade de afortigare su servìtziu pùbbricu, garantinde cabidas, prozettazione e capatzidade organizativa.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”