Peri ocannu sa tzitadina de Jersu  s’at a torrare a abbivare cun sa traditzione, cun sa mùsica e cun su binu bonu. Difatis, sa costumada tastadura de su binu fatu fatu de is àndalas de sa bidda (lòmpida a sa de trinta editzione) at a abbivare ogiastrinos e turistas dae su 4 a su 10 de su mese de austu. In mesu mesu a su famadu  “Jerzu Wine Festival” , est a nàrrere “Sa Festa de su Binu de Jersu” ddoe ant a èssere unu muntone de manifestatziones cun isfiladas folclorìsticas, rapresentatziones teatrales, cuntzertos musicales e tastos de produtos tìpicos. Su protagonista prus de importu, però, at a èssere su Cannonau. Is acontessimentos chi non tocat a pèrdere ant a èssere duos: sa Sagra de su Binu, abbinada a sa nòdida isfilada de su 5 de austu de is bestires traditzionales sardos, e “Calighes de Isteddos” (Calici di Stelle), sa manifestatzione in andera chi prevedit su tastu de su binu de Jersu e de is produtos locales. Ocannu, a printzipiare dae su merie, ant a èssere cunsignadas prus de sesmìgia tassas. Cosa noa, ddoe at a èssere finas sa possibilidade de seberare tra duos percursos diversos, cussu ruju e cussu asulu. At a èssere custa un’istade de regordare, gràtzias peri a is nodas de sa Large Street Band, a is gioghilleris, a is Drag Queen e a àteros grupos musicales chi s’ant a esibire in cada tretu de sa tzitadina! Proibidu a ddoe mancare!

Salude in arretirada: creschet su pesu de su privadu e s’ ispesa a carrigu de sos tzitadinos

Su sistema sanitàriu pùbbricu sighit a pèrdere positziones, lassande logos semper prus mannos a sas istrutturas privadas, chi in logos diferentes – comente sa riabilitatzione – sunt giai divennidas sa parte importante de s’amparu assistenziale. Mentres sa parte privada cunfirmat sa presentzia sua, creschet in parallelu su costu de sas curas pro sos tzitadinos e creschet sa parte de chie renùntziat a sos trattamentos ca no podet poderare sas ispesas.

Est sa frigura de una privadizatzione a pagu a pagu e silentziosa cunfirmada dae s’anàlisi de sa Fundatzione Gimbe, chi mustrat comente sa salude pùblica siat perdinde capatzidade de risposta e universalidade. In Sardigna, segundu sos ùrtimos datos de sa Ragioneria Generale de s’Istadu po su 2023, sa parte de ispesas pùbbricas destinadas a sas istruturas privadas cunvenzionadas si firmat a su 13,2%, unu balore pius bassu de sa media natzionalema chi in donzi casu cunfirmat una tendèntzia importante.

Su disvàriu intre su chi su servìtziu sanitàriu pùbbricu resurtat a garantire e su chi benit delegadu a su privadu si refletet in deretu subra de sas famìlias. Intre su 2016 e su 2023, s’ispesa agguantada dae sos tzitadinos pro si bortare a istruturas sanitàrias privadas est creschida de su 137%, passende dae pagu prus de 3 miliardos a prus de 7,2 miliardos de èuros. Unu accreschimentu chi non pertoccat solu prestatziones ispetzialìsticas, ma fintzas servìtzios netzessàrios chi giai non sunt prus a disponimentu in tempus zustu in su sistema pùbbricu.

Sa cunsighèntzia est de una natzione in ube s’atzessu a sas curas divenit semper prus diffitzile. Listas de isettu longas, mancàntzias de personale e imbestimentos chi non bastant addescant unu assentu in ube chie si lu podet permittere si bortat a su privadu, mentres àteros renùntziant a esames, bìsitas o teràpias de fundamentu.

Unu cuadru chi torrat a ghettare sa dibatta subra de sa netzessidade de afortigare su servìtziu pùbbricu, garantinde cabidas, prozettazione e capatzidade organizativa.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”