Tortolì: s’assòtziu culturale “Eliconie Eventi” (rapresentada dae is tres tortoliesas Elisabetta Usala, Monica Cabiddu e Michela Girardi) e s’Acadèmia de Musical George Gershwin, dirighida dae Massimiliano Melis, s’ant a adobiare pro fàghere un’omàgiu a Cole Porter. Su 28 de argiolas a is 21.30, difatis, is duos assòtzios ant a abèrrere is ghennas de s’ex Blochiera de Tortolì pro donare a su pùblicu sa possibilidade de connòschere a su  jazzista, a s’autore, ma prus che totu a s’òmine chi pro unu deghènniu at ammajadu is plateas de totu su mundu cun is branos musicales suos. In cantzones suas ant a torrare a bìvere gràtzias a s’interpretatzione de Gianpriamo Incollu a su sassòfonu, de Beatrice Ubaldi a su pianoforte e de Arianna Melis chi at a cantare is petzos boddidos dae su repertòriu de s’artista americanu e dae su film dedicadu a issu etotu in su 2004.

 Is atores Tiziana Murino e Antonio Ghironi imbetzes ant a acumpangiare is presentes in intro de sa vida de su musitzista, faghende torrare a bìvere, in manera ideale, is fatos de sa vida sua. Una vida tribulada, ma peri fortunosa fata de resurtados e de èsitos bonos, de biàgios e de emotziones. Totu cosas chi is duos Assòtzios ant a trasmìtere a sa gente gràtzias a is chimbe artistas chi ant a pònnere a disponimentu sa boghe e is istrumentos issoro pro fàghere un’ispetàculu chi no at a iscarèschere mai.

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22