Pompiare e fotografare sa pedra cun una mirada particulare pro contare sa vida de is crastos: custu est su significadu de su libru de Benito Urgu intituladu  “Facce Toste”. Su traballu est istadu presentadu su primu de làmpadas in is Giardinos Nascar in Santa Maria Navarresa. Caras de giùighes, caras alligras, caras tristas, bidas cun is ogros de Benito Urgu in is pedras antropomòrfas isceberadas e seletzionadas cun sa sensibilidade de su poeta, cun sa comitzidade de su palliatzu e cun sa mìmica de s’atore. Crastos contados cun s’ànima de Benito Urgu: “Apo bidu finas a sa cara mia isculpida in una pedra, ma si nch’est abarrada petzi un’iscuta e posca, apenas est cambiada sa lughe, est iscumparta. Est bellu a bìdere is pitzinnos chi a pustis de àere bidu is fotos, chircant una cara peri in is pedras chi apetigant cando caminant.”

Sa publicatzione de “Facce Toste”, presentadu finas in sa Galleria de Milanu, est pro Benito Urgu s’ùrtimu traballu chi faghet parte de unu percursu artìsticu chi durat dae prus de 55 annos. Percursu chi est incumentzadu cando s’atòre còmicu aristanesu teniat 17 annos ebbia. Dae su tendone de unu tzircu a sa televisione, dae is pratzas de is biddas a is dibatas cun is istudiantes de s’Universidade, su camminu suo est istadu e sighit a èssere prenu de satisfatziones e de bonos resurtados.

A 71 annos Benito Urgu est prontu pro esperièntzias culturales noas, commente s’òpera “Mari e Monti”, unu libru de fotos dedicadu galu a sa pedra (ossidiana), chi at a bessire luego, cun prus de chimbe mìgia iscatos fotogràficos. “Facce Toste”, a pustis de sa presentada in Santa Maria, at a èssere presentadu in is dies imbenientes finas in àteras bìndighi biddas sardas in ue sa pedra at tentu e tenet galu unu importu mannu.

In su coro de sa Sardigna, affundadu in sa bista ammaghiante de sa Barbagia, si acciappat unu de sos pius importantes e ammaghiantes logos archeologicos de s’isula: su Nuraghe Sant’Antine. Custu maestosu cumplessu nuragicu, chi si agattat accanta a Turarva, est una de sas testimonias pius de signifficu de sa tzivilidade nuragica, frorida in Sardigna intre su 1.800 e su 500 a. C.

Su Nuraghe Sant’Antine est intre sos pius mannos e menzus cusservados de sa Sardigna e si annoditat po s’istruttura a turre importante, fatta cun roglios mannos meda de pedra molina. Sa partigularidade sua est in sa cumplessidade sua: est difattis unu nuraghe “polilobato”, cun medas turres gameddadas dae muros fiscios e una corte intro larga meda, un bera e propria fortesa de su tempus passadu. Custa istruttura serbiat mancari po defensa ma fintzas po sa religione o controllare s’iscrocca.

In pius de sa turre printzipale, Sant’Antine presentat una retza ricca de ambientes internos, iscalas a croca, coladorzos e caminos po faghere bintrare s’aera, chi testimonzant su livellu tennicu avanzadu de sa tzivilidade nuragica. Inoghe est meda probabile chi si isboddiaiant funtziones religiosas, faghinde de su nuraghe unu tzentru importante de sa comunidade. Su situ est affundadu in d’una bista nadurale innida, circundadu dae campos e caminos antigos sticcados, chi permittint de si affundare de su tottu in s’ambiente de unu tempus attesu meda. Sa bisita a Sant’Antine est unu biazu in su tempus chi apparat un’occasione uniga po iscoperrere sas raighinas fungudas de sa Sardigna e s’inzenniu de una tzivilidade chi a dies de oe est ancora allorigada in su misteriu.

Donz’ annu, archeologos e appassionados de istoria si accattant inoghe po istudios e chircas, mentres turistas dae tottu su mundu benint a ammirare custa testimonia monumentale de s’antighidade sarda. Sant’Antine no est solu unu situ archeologicu, ma una figura de s’identidade e cultura de sa Sardigna.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22