In belle totu sas festas e sas sagras chi si faghent in Sardigna, ma fitnzas in sas cojas o in sos ispuntinos, s’istentu preferidu est semper sa murra, unu giogu antigu meda chi s’agatat peri in àteras natziones de su Mediterràneu e de mundu, comente in Catalugna, in Còrsica e in Friuli, tantis pro nde numenare calicunu.

Difatis su nùmene de su giogu càmbiat a segunda de sa natzione: si narat morra, murra, mourre, mourra, moura, mora more, mórre, lakhmos, atep, micatio, mukharaja, chai moi, italian fingers game e gosi sighende.
Dae su 2003, difatis, s’Assòtziu Sòciu po su giocu de sa murra, organizat unu campionadu internatzionale  de murra mutidu “Atòbiu de sos murradores de su Mediterràneu”, a su cale leant parte giogadores de prus de 20 delegatziones. Su primu atòbiu b’est istadu in Orthullè.

Si pensat chi sa murra  si giogaret fintzas in s’Antigu Egitu. Tempus faghet difatis, sos archeòlogos aiant agatadu de sas pinturas a s’internu de sa tumba de un’artu dignitàriu, chi rapresentaiant duas persones chi ingrugiainat sas manos comente si faghet cun sa murra. Su giogu est famadu meda a livellu regionale peri in Itàlia, comente in Badde de Aosta, Piemonte, Trentinu, Savòia e Marche.

Non totus l’ischint, ma custu giogu populare fiat istadu decraradu illegale in su 1931 durante su fascismu, pro ite fiat cunsideradu unu giogu de azardu e prus che totu unu giogu acanta podiant nàschere medas brigas e iscravatòriu.

Oe puru sa murra non si diat pòdere giogare in sos logos pùblicos, in base a s’artìculu 110 de su Testu Ùnicu pro sas Leges in matèria de Pùblica Seguridade. In veridade nemos si chèsciat e s’autoridade serrat un’ogru, a su puntu chi esistet sa Federatzione de su Giogu de sa Murra e comente amus  naradu cada annu si faghet medas torneos e campionados de murra in totu su Mediterràneu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Sa muda de tres marineris, isperdidos supra un’isuledda attesu meda de Pikelot, in su mare Discansosu, at attiradu s’attentzione de su mundu intreu,trasformande una situassione de perigulu, in d’una istravanada istoria de iscampu e isperantzia.

Sa battalla insoro po s’iscampu, evidentziada dae sa determina e s’addelentu, po iscriere sa paraula “Help” supra de sa rena, usande fozzas de pramma, at mustradu sa fortesa de s’omine contra sas cuntrariedades pius urtimas.

Affundados in d’una battalla contra su tempus e sas fortzas accanidas de sa natura, sos tres piscadores ant mustradu unu coraggiu istravanadu e una capatzidade de adattamentu chi non si podet creere. Arroccados in d’isuledda po pius de una chida, ant affrontadu sas isfidas de onzi die cun detzisione, pappande nughes de cocco e buffande abba de unu puttu po bivere.

S’esperientzia insoro at mustradu a su mundu intreu, sa fortza de s’ipiritu de s’omine chi si est cumparadu cun sas pius tosta de sas proas. Sa cramida est bistada isparta dae sos de sas famiglias insoro, cando non sunt torrados dae Pikelot, faghinde partire una operassione de chirca e succursu manna meda, cun sas autoridades de Guam e sas fortzas militares de sos Istados Unidos.

Gratzias a s’interventu lestru meda e a sa determina de non dassare sas chircas, sos tres marineris isperdidos sunt
bistados assebertados e sarbados, mustrande s’importantzia de sa coperassione internatzionale in casu de emergentzias.

Prima de los aere recuberados, lis ant bettadu paritzos imboligos de iscampamentu e puru una radio po los ponnere in cuntattu e si assigurare chi isterent bene. Custas cosas, mustrant sa solidariedade e s’umanidade chi podent bessire a pizzu puru in sas situassiones pius critigas, cando sa vida de atteras personas est in perigulu. Est una trauda a sa generosidade e a sa cumpassione umana daenanti de una disgrassia.

S’istoria de sos tres marineris, isperdidos supra de un’isuledda isperdida in mesu de su mare Discansosu, no est solu unu contu de iscampu, ma puru una trauda a sa fortza de s’ispirutu de s’omine e a sa capatzidade de si adattare e binchere sas cuntrariedades. Est unu ammunimentu chi nos ammentat sa debbilesa de sa vida, e s’importantzia de addurare unidos e de accordu in situassiones de apprettu.

In su mentres chi sos marineris si accorrant cun sas famiglias insoro e torrant a incumintzare sa vida de onzi die, s’esperientzia insoro, chi non si podet creere at a sighire a ispirare e tzelebrare su podere de s’isperantzia de sa fortza umana affrontande sas isfidas pius mannas de sa vida.

S’istoria insoro at addurare unu faru de isperantzia po tottu cussos chi affrontant sas difficultades, mustrande chi cun sa determina e s’unione si podent binchere puru sas isfidas piu tostas.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22