S’àrea archeològica est posta una zona a mesu costa a sos pees de sos montes de sos Sete Frades, in su Sàrrabus, regione de sa Sardigna sud-orientale. Su cumplessu cumprendet sos restos de unu nuraghe polilobadu, in relatzione cun unu putzetu votivu e cun unu tèmpiu a putzu.
Cùcuru Nuraxi est su nùmene de sa punta de su montigru chi dòminat sa prana de su Campidanu. Subra de su cùcuru s’agatat su nuraghe bellu meda, de tipu cumplessu, chi oe in parte nd’est caladu.
Giai dae sos primos istùdios de su 1867 (fatos dae su Canònicu Spano), si fiat resèssidu a cumprèndere sa chi deviat èssere s’istrutura de su nuraghe. Ma, fiat istadu cun sos primos iscavos archeològicos, a sos cumintzos de su 1960, chi ddoe fiat istada una definitzione mègius de su cumplessu monumentale. S’edifìtziu, pesadu cun rocas mannas in arenària e puddinga, fiat formadu dae duas turres megalìticas, unidas dae una cortina. In intro ddoe fiant a su mancu tres ambientes, de custos a su mancu unu costituiat sa càmera printzipale.
A fùrriu de su nuraghe s’isvilupaiat unu bidditzolu. Totu a inghìriu a custa àrea fiant istados agatados medas restos de tziviltade nuràgica, ma sa prus de importante est su putzu sacru. Costruidu cun blocos de arenària mannos, piticos e mèdios, su putzu teniat pro seguru una funtzione religiosa-cultuale. Dae s’iscala, de 17 iscaleris istrintos, s’imbucat a sa càmera a ogiva arta m. 5,30 cun diàmetru basale de m. 2,50.
A suta su putzu calat pro m. 22 de profundidade e cun larghesa mèdia de m.1,50 chi si restringhet a profilu parabòlicu finas a 1,02 metros.
A sa buca su putzu est inghiriadu dae un’arcu tundu, isculpidu cun una forma a curnisa. In cara a su putzu sacru s’osservat unu putzetu votivu de m. 3 de profundidade, imbusciadu cun filas de pedras piticas, agatadu prenu de bucones de tzeràmicas mèdiu-nuràgicas, de chinisu e de restos de cosa de papare.
“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”